جاذبه های گردشگری

موزه دکتر رهگشای

در 130 کیلومتری اصفهان و در شهر بادرود از توابع شهرستان نطنز موزه ای وجود دارد که بزرگترین گنجینه مردم شناسی بادرود به شمار می‌رود. این موزه با عنوان سراموزه رهگشای شناخته می‌شود که در خانه شادروان علی اکبر رهگشای به همت فرزند ايشان دکتر محمد رهگشای، یکی از مجموعه داران مشهور کشور ایجاد شده است. رهگشای به همراه همسر فرانسوی اش در سال 1372 خانه پدری اش را که در بادرود قرار داشت تعمیر کرد و تعمیرات اساسی را در سال 1375 به پایان رساند. وی پس از اتمام تعمیرات خانه پدری، سراموزه رهگشای را تاسیس کرد. دکتر رهگشای در این خانه بیش از 2 هزار قطعه تاریخی را نگه داشته و در معرض دید عموم قرار می‌دهد. این اشایای تاریخی آداب و سنن مردمان حاشیه کویر را به گردشگران نشان می‌دهند. خانه رهگشای در کوچه « کوچه باغ » واقع گردیده که به ورودی باغات سرسبز و با طراوت ختم می‌شده و دلیل وجه تسمیه آن کوچه نیز بوده است. بنای این خانه از نظر کالبدی، جزو خانه های تیپ اقلیم خشک بوده که دانش معماری آن در تطابق و هماهنگی با اقلیم بیابانی کاملا مشهود است، به گونه ای که طی چهار فصل سال، به راحتی می‌توان از فضاهای آن استفاده کرد. میریام گوتس همسر دکتر رهگشای در این خصوص می‌گوید : « اصالتا فرانسوی و وکیل دادگستری بوده و نزدیک به 36 سال است که ازدواج کرده و صاحب دو فرزند است که آنها اکنون برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفته اند و دخترش در فرانسه و پسرش نیز در مونترال کانادا مشغول به تحصیل است. تقر یبا 20 سال پیش و زمانی که فرزندان من کوچک بودند و پدر شوهرم نیز نزدیک به 90 سال داشت تصمیم گرفتیم حداقل برای دوره دبستان فرزندانم به اینجا سفر کنیم و پس از آن با توجه به اینکه در اینجا وضعیت خوبی داشتیم همینجا ماندگار شدیم. پدر شوهرم در این منطقه یک حالت کدخدایی داشت و در 13 سال پیش که فوت شد ما تصمیم گرفتیم تا درب این منزل بسته نشود؛ در واقع اینجا یادبودی از پدر شوهرم است و در ابتدا اصلا به فکر ایجاد موزه نبودیم. وقتی 20 سال پیش به ایران آمدم دیدم بچه‌ها حداقل در مقطع دبستان اطلاعات کمی از فرهنگ و تاریخ ایران دارند این بود که کاری کردیم که اینجا پایگاهی باشد تا آنها بتوانند از هر لحاظی با گذشته خود آشنا شوند. » یکی از قسمت های این سراموزه خانه عروسک محلی است که شامل ۳۴ ماکت خانه عروسکی است که از حدود ۱۵۰ عروسک دست ساز شناسنامه دار با لباس های محلی از جنس پارچه، چوب، کرک قالی، نخ و پنبه و سایر موادی که با محیط زیست سازگاری دارد تشکیل شده است. عروسک های محلی سراموزه معرف افراد حقیقی و شخصیت های نخستین مشاغل و حرفه منطقه بادرود است. این موزه دومین موزه عروسک‌های سنتی در استان اصفهان است و پیش از این کاشان نیز چنین موزه‌ای را افتتاح کرده بود. عروسک های این موزه با عروسک های کاشان با توجه به اینکه هر 2 در حاشیه کویری هستند تفاوت خاصی ندارد. این عروسک‌ها توسط بانوان منطقه ساخته شده که شامل شخصیت‌هایی مانند دلاک، ماما، گروه‌های شادمانی، حکیم‌باشی، قالی باف، کوزه‌گر و سایر حرفه‌هایی که در این منطقه کویری وجود داشته‌اند می‌شود . شایان ذکر است در این سراموزه فعالیت های پژوهشی و آموزشی چون برگزاری کلاس‌های خوش‌نویسی، نقاشی و طراحی با کمک اساتید محلی، انجام کارگاه‌های آموزش نجوم و آشنایی کودکان و نوجوانان با مبانی علم اخترشناسی و رصد اجرام به کمک تلکسکوپ و بازسازی اجرام اسمانی با توپ و خمیر بازی، شناخت و معرفی گیاهان دارویی و ادویه‌جات در چارچوب مدرسه‌ی سبز، آموزش طراحی و ساخت عروسک‌های بومی ننه نخودی برای نونهالان، آشنایی کودکان با خانواده‌ی نت موسیقی با کمک روش‌های نوین آموزشی برای کودکان، کارگاه‌های آشنایی و شناخت تمبر، نقشه، نسخه، خط و سکه با بهره‌گیری از دانش کارشناسان مجرب مجموعه‌دار و غیره انجام می‌گیرد. خانه و موزه رهگشای از اماکن زیبای تاریخی است که به کسانی که از بادرود و نطنز گذر می‌کنند توصیه می‌شود تا ساعاتی را برای بازدید از این خانه تاریخی کنار بگذارند.

خانه موزه عروسک و اسباب بازی

موزه عروسک و اسباب بازی در بافت تاریخی شهر کاشان و در خانه ای قدیمی متعلق به دوران قاجار قرار دارد که قدمت آن به بیش از 150 سال پیش باز می‌گردد.
این خانه تاریخی متعلق به جعفر علامه فیضی شاعر و روحانی اواخر دوره قاجار است که توسط مدیر موزه خریداری و پس از مرمت و آماده سازی به موزه اسباب بازی و عروسک تبدیل شد. بنای موزه عروسک و اسباب بازی، با نام خانه سهرابی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
موزه عروسک و اسباب بازی در زیرزمین دست کن این خانه تاریخی قرار دارد و با طی کردن پله ها و عبور از دالان، موزه را مشاهده خواهید کرد. بر دیوار های دالان نقاشی هایی از عجایب المخلوقات به چشم می‌خورد که فضای خاص این موزه را تداعی می‌کند.
این موزه توسط بخش خصوصی اداره می‌شود. عروسک ها و اسباب بازی ها توسط مدیریت موزه "امیر سهرابی" در نتیجه ی سال ها سفر و پژوهش در شهرها و روستاهای ایران، گردآوری شده است. قصه ی زندگی این عروسک ها توسط راهنمایان موزه برای بازدید کنندگان بیان می‌شود.
قدیمی‌ترین عروسک‌های خیمه ‌شب ‌بازی ایران با قدمت ۱۵۰ سال، عروسک‌های محلی ایران، نمونه‌هایی از عروسک‌های ملل دیگر، و اسباب‌ بازی‌هایی از حدود ۱۰۰ سال پیش در این موزه قابل مشاهده هستند.
بازدید از موزه عروسک و اسباب بازی کاشان علاوه بر اینکه شوق بازی و کودکی را بیدار می‌کند، شما را با تاریخ و فرهنگ اسباب بازی و عروسک های ایران و جهان آشنا می‌سازد.
در زمستان 1396، پس از انجام عملیات بازسازی، بخش اقامتی نیز به این موزه تاریخی اضافه شد و تحت عنوان اقامتگاه بوم گردی موزه عروسک و اسباب بازی فعالیت خود را آغاز کرد. اقامتگاه موزه عروسک و اسباب بازی دارای 7 باب اتاق است که حیاط مجموعه را احاطه کرده اند. سبک سنتی اتاق ها حفظ شده و فضای شاد و رنگانگی برای‌ آنها طراحی شده که در هماهنگی کامل با موضوع موزه است و حس کودکی را برای مهمانان به وجود می‌آورد.
فروشگاه اسباب بازی و عروسک های دست ساز، کارگاه ساخت عروسک و شربت خانه از دیگر بخش های این مجموعه هستند. در مدت زمانی که در موزه هستید فرصت بازی، تماشای نمایش (خیمه شب بازی) و تجربه ساخت عروسک و اسباب بازی برایتان پیش خواهد آمد.
قرارگیری خانه موزه عروسک و اسباب بازی کاشان در خیابان فاضل نراقی، موجب دسترسی آسان به امامزاده چهل دختران، خانه تاریخی طباطبائی ها، خانه بروجردی ها، قلعه جلالی و حصار سلجوقی می‌شود.

کاخ عالی قاپو

کاخ عالی قاپو در واقع عمارتی پرشکوه و زیبا است که در غرب میدان امام ( میدان نقش جهان ) و روبروی مسجد شیخ لطف الله واقع شده است. این بنای زیبا از مهمترین شاهکارهای معماری اوائل قرن یازدهم هجری و مربوط به دوره صفوی است که از شهرتی عالمگیر برخوردار است. اصل بنا در دوره شاه عباس اول احداث شده و در دوره جانشینان او الحاقات و تعمیراتی در آن انجام شده است. ساختمان دارای 5 طبقه است که هر طبقه تزئینات مخصوصی دارد. اگر چه این قصر در دوره های بعد از صفویه لطمات فراوان دیده است، هنوز نیز شاهکارهائی از تزئینات و نقاشی های عصر صفویه در آن، بینندگان را به تحسین وا می‌دارد. در چهل ساله اخیر به دلیل آن که خطر ویرانی کاخ عالی قاپو را تهدید می‌کرد و همچنین به علت توجه مردم و ارگانهای دولتی به میراث های فرهنگی، مرمت هائی توسط هیأت های متخصص داخلی و خارجی در آن انجام گرفته است.

پارک جنگلی ناژوان

پارک جنگلی ناژوان بعد از زاینده رود، دومین میراث طبیعی اصفهان به شمار می‌رود. بیشه ناژوان در غرب اصفهان، دالان خوش منظری با مساحتی در حدود 1200 هکتار کرانه های زاینده رود را با باغ های دو سویه در بردارد. بی شک عالی ترین تنیدگی میراث طبیعی و تاریخی اصفهان را در دل ناژوان خواهید دید.
با توجه به وضعیت قرار گرفتن ناژوان در مسیر بادهای غربی – جنوب غرب به شمال شرق و قرار گرفتن اکثر صنایع آلاینده در غرب اصفهان، این بیشه به عنوان فیلتر طبیعی برای شهر اصفهان عمل می‌کند و در حقیقت ریه این شهر به حساب می‌آید.
اراضی محدوده ناژوان به دلیل دارا بودن پوشش سبز و عبور رودخانه از آن در مجموع اقلیم معتدل تری نسبت به اصفهان دارد. این گردشگاه یکی از نقاط سرسبز و خرم حاشیه زاینده رود است و سرچشمه اکثر مادی‌های شهر اصفهان از این منطقه ناژوان است.
ناژوان ترکیب یافته است از دو کلمه ناژ و وان که ناژ یا ناژو گیاهی است از خانواده صنوبر که آن جمله اند تبریزی کبوده صنوبر و (وان) پسوند است برای جا و مکان و ناژ نان یا ناژوان به معنی جایگاه درختان ناژ و صنوبر است.
مجموعه ی تفریحی ناژوان از معدود باغ‌های اصفهان است که از جریان توسعه و گسترش شهر تا اندازه‌ای ایمن مانده و همچنان به هوای شهر لطافت و تازگی می‌بخشد. زیر نظر مدیریت طرح ساماندهی ناژوان که وابسته به شهرداری اصفهان است در این باغ فضاهایی چون زمین‌های ورزشی، استخر، کمپینگ، زمین‌های بازی کودکان، ایستگاه‌های درشکه سواری، اسب سواری، چهارچرخه های خانواده، قایق‌رانی و محوطهٔ دوچرخه‌سواری فراهم شده و برای عموم قابل استفاده است.
پارک جنگلی ناژوان به عنوان ریه تنفسی اصفهان علاوه بر جاذبه‌های طبیعی به دلیل وجود مراکز گردشگری - تفریحی همچون باغ پرندگان، آکواریوم، باغ خزندگان، باغ موزه پروانه ها، موزه صدف ها، تله سیژ، شهربازی، پارک آبی کودکان و ... فضای بسیار مناسبی برای گردش و تفریح مسافران و شهروندان است.
اطلاعات، مشخصات و تصاویر مراکز گردشگری و تفریحی پارک جنگلی ناژوان را می‌توانید در سایت مهنواز مشاهده کنید.

چشمه آب گرم و دهکده گل سرخ ورتون

چشمه آب معدنی و آب گرم ورتون شامل چشمه های آبگرم معدنی، حمام ها و حوضچه های آبگرم ( بیشتر‌ آنها مخروبه اند ولی برخی از‌ آنها سالم بوده و مورد استفاده مراجعه کنندگان است ) و یک بنای سنگی تاریخی به نام حوض مراد با کاربری آبگرم و متعلق به دوره صفویه و بقعه متبرک آن (معروف به امامزاده آبگرمی) است. نقل است که این آبگرم گاهی مورد استفاده خانواده سلطنتی قرار می‌گرفته است. حمام تاریخی ( ورتون ) پس از مرمت در سال 1390 و برپایی تجهیزات تفریحی و اقامتی در آن، هر ساله از مسافران بسیاری پذیرایی می‌کند . در اطراف این آبگرم و حمام تاریخی مجموعه گردشگری اقامتی رفاهی با نام دهکده گل سرخ وجود دارد. این مجموعه که اتاق های آن به صورت کلبه های مجزا از هم ساخته شده با مخلوطی از کاهگل و سنگ به شکل سنتی تزیین شده اند و به دو دسته با تختخواب و بدون تخت با لحاف و تشک و کرسی در فصل زمستان تقسیم می‌شوند. در سفره خانه مجموعه هم می‌توانید غذاهای سنتی مثل چلو گوشت و خورشت آلوچه سنتی را امتحان کنید و لذت ببرید . در عین حال، تفریح جالبی که برای گردشگران در نظر گرفته شده است، دوچرخه سواری در یک مسیر کوهستانی به طول دو هزار و 300 متر است. اگر دوچرخه همراه نبرده اید، می‌توانید یک دوچرخه کرایه کنید و از رکاب زدن در هوای لطیف و طبیعت بکر اطراف و سپس استراحت در آبگرم لذت ببرید . این اثر در تاریخ 7 خرداد 1387 با شمارهٔ ثبت 22935 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

موزه هنرهای تزئینی (رکیب خانه)

موزه هنر های تزئینی اصفهان در عمارت رکیب خانه، یکی از عمارت هایی که در بافت قدیمی و مرکز شهر اصفهان و نزديک بناهای مشهوری همچون «تالار اشرف»، «کاخ چهلستون»، «عالي قاپو» و «توحيد خانه» قرار دارد.
در اوايل قرن يازدهم هـ.ق حدود ۴۰۰ سال پيش مقارن با سلطنت شاه عباس اول، احداث و جهت نگهداري لوازم سوارکاري و يراق آلات و مرکب هاي سلطنتي مورد استفاده قرار مي گرفت. عمارت رکيب خانه با انقراض حکومت صفويه متروک شد و بعدها در دوران قاجار به دستور ميرزا ظل السلطان (فرزند ناصرالدين شاه قاجار) پس از انجام الحاقات و تعميراتي به سبک و سياق روز، به عنوان اندروني اختصاصي «ظل السطان» مورد استفاده قرار گرفت .
در دوران پهلوي اين ساختمان به اداره آمار و ثبت احوال اختصاص يافت و بار ديگر تغييراتي خصوصا در جبهه غربي آن صورت گرفت.
در سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي، پيرو مصوبات شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران، سازمان ميراث فرهنگي کشور درصدد برآمد تا عمارت تاريخي «رکيب خانه » را مرمت و بازسازي نمايد و از آن به عنوان يک مجموعه فرهنگي استفاده کند، لذا با صرف بيش از دو سال وقت و هزينه قريب به يک ميليارد ريال و با انتقال حدود چهار هزار اثر فرهنگي- هنري از موزه هنرهايي تزييني سابق تهران و ساير موزه هاي سازمان با تاييدات خداوند « موزه هنرهاي تزييني ايران » در ۲۹ مردادماه ۱۳۷۵ شمسي گشايش يافت و رسما فعاليت خود را آغاز کرد.
موزه هنرهاي تزئيني ايران با فضايي به مساحت ۲۶۰۰ متر مربع و حدود ۱۲۰۰ متر فضاي مفيد نمايشگاه با در برگرفتن هفت بخش دايمي و با نگارخانه جانبي، هم اکنون صدها اثر نفيس هنري را جهت بازديد عموم علاقمندان عرضه نموده است.
این موزه هفت بخش را شامل می‌شود : ۱-خط و کتابت ۲-آثار لاکي و روغني ۳-دستبافته ها و رودوزي هاي سنتي ۴-نگارگري 5-آثار فلزی ۶-آثار چوبی 7- بخش آبگینه
این عمارت داراي کتابخانه تخصصي نیز مي باشد و بطور متوسط حدود ۱۵۰۰ جلد کتاب هنر دارد. شرايط عضويت در موزه داشتن سابقه هنري – نمايشگاهي و تحصيلات هنري است.
همچنین برنامه های جانبی فرهنگی هنری در این مکان برگزار می‌گردد که شامل برگزاري نمايشگاههاي مختلف هنري- برگزاري نشستها- همايشها- سخنرانيها و ميزگردهاي تخصصي – برپائي مراسم ويژه و يادبودها و ... مي باشد.

خانه مشروطه اصفهان

خانه مشروطه یا مشروطیت اصفهان، خانه ای است با معماری چشم نواز و متعلق به عصر قاجار که متعلق به رهبر سیاسی اصفهان در عصر مشروطه یعنی حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی بوده است. یک‌صد سال پیش در این مکان علما، آزادی‌خواهان، رجال سیاسی ـ فرهنگی و مردم اصفهان گردهم می‌آمدند تا درباره مشروطیت و حکومت غیرمستبدانه و امور مدنی خود مشورت و تفکر نمایند.
علاوه بر این مسائل، اتفاقات تاریخی مهمی در این محل روی داده است که قسمتی از فرهنگ و تاریخ شهر اصفهان و در حقیقت ریشه برخی از تحولات زندگی امروز ما را می‌توان در آن دید. علاوه بر تاریخ یک‌صد سال اخیر و وقایع مربوط به دوران مشروطه و جنگ اول جهانی و اوایل سلطنت رضاشاه پهلوی، این خانه، محل زندگی و متعلق به آیت‌الله حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی است که رئیس علما و آزادی‌خواهان اصفهان و بختیاری در آن دوره بوده است. این خانه در تاریخ خود، شاهد شکل گیری و برپایی مبارزات مختلف مردم و علما با حاکمان، ظالمان و ستمگران زمانه به رهبری بزرگ مردانی چون او بوده است.
در واقع خانه مشروطیت اصفهان موزه ‌ای است در شهر اصفهان، به همین مناسبت، به منظور آشنایی بیشتر علاقه مندان با تاریخ و تحولات سیاسی اجتماعی ایران و بالاخص شهر اصفهان در عصر مشروطه و یادآوری خاطرات غرورآفرین و تجربه اندوزی از گذشته، مجموعه ای گرانبها از تصاویر و اسناد تاریخی در معرض دید عموم بازدید کنندگان قرار گرفته است.
از دیگر جاذبه های این خانه می‌توان به معماری تاریخی، زیبا و چشم‌نواز آن اشاره کرد. این خانه از دو شاه‌نشین در جبهه شمالی و جنوبی، دو حیاط اندرونی و بیرونی و نیز دوازده اتاق تشکیل شده است، که یاد‌آور نحوه ی زندگی و آداب و رسوم نیاکان ما است. اتاق هفت دری که به حق می‌توان از آن به عنوان یکی از زیباترین اتاق های ایرانی نام برد از دو طرف دارای شیشه کاری است. این شیشه کاری ها بر روی هفت لنگه در که به آن اُرُسی گفته می‌شده قرار گرفته اند که در زمان تابش نور آفتاب محیطی بسیار زیبا را در این اتاق بوجود می‌آورند.
تالار به تزئینات گچبری و نقاشی های شیر و شکر مزین است. نقاشی ها به شیوه شیر و شکر، گچبری، بخاری گچبری شده، ارسی با شیشه های رنگی از تزئینات به کار رفته در این بنا است که یاد‌آور طرز زندگی و آداب و رسوم نیاکان ما می‌‌باشد.
خانه مشروطیت اصفهان در سال 1384 با شماره ثبت 13009 در آثار ملی ایران ثبت شد.

موزه هنرهای معاصر اصفهان

موزه هنر های معاصر اصفهان در عمارتی زیبا و تاریخی مربوط به دوره صفویه در بافت تاریخی و مرکزی شهر اصفهان، نزدیکی کاخ چهل ستون واقع شده است. اين بنا در زمان حکومت قاجار تجديد بنا گرديده و مسعود ميرزا حاکم وقت اصفهان آنجا را محل سکونت خود قرار داد. در زمان رژيم پهلوی نيز به عنوان ساختمان استانداري مورد استفاده قرار مي گرفت. با انتقال استانداري اصفهان به محل جديد، اين عمارت که تقريباً مخروبه شده بود به همت شهرداري اصفهان مرمت و در بعضي موارد بازسازي کامل گرديد و به موزه هنرهاي معاصر اصفهان تبديل شد و در اسفند ماه ۱۳۷۳ رسماً مورد بهره برداري قرار گرفت . اين عمارت زيبا در دو طبقه بنا شده و داراي ۶ سالن نمايشگاهي، کتابخانه، امور اداري و سالن اجتماعات مي باشد. این مجموعه محلی برای جلسات هنرمندان، برپايي نمايشگاههاي هنري در سطوح استاني، ملي و بين المللي، برگزاری جلسات و سمینار های تخصصی، تحقیق و پژوهش و آشنا سازی مردم و هنرمندان با هنر های معاصر است. موزه هنر های معاصر اصفهان حاوي قرآن‌هاي نفيسي است که بازديد از آن براي علاقه‌مندان رايگان است. از نمونه قرآن‌هايي که در اين موزه هستند قرآني است که از اول هر سطر تا آخر قرآن با حرف "الف" يا حرف "واو" شروع مي‌شود، بدون اين که تغيير خط به صورت ريز يا درشت‌نويسي صورت گيرد. قرآني با ۷۰ ترجمه خارجي در اين موزه وجود دارد. همچنين قرآني با خط "ريحان" که بعد از ۱۰۰ سال دوباره به اين خط کار شده و هر برگ اين قرآن با تذهيب متفاوتي تزيين شده است. و نمونه قرآن‌هاي ديگري که در دنيا منحصر به فرد است و يک نمونه از آن در موزه قرآن، موزه هنرهاي معاصر به نمايش گذاشته شده است. در اين موزه بيش از ۵۵ جلد از نفيس‌ترين قرآن‌هاي کريم و ارزشمندي از آثار نادقلي نادري اهدا شده است. اين قرآن ها با بيش از ۴۰۰ سفر به نقاط مختلف دنيا گردآوري شده است. در اين سفرها تحقيقات فراواني در کتابخانه‌ها و موزه‌هاي دنيا انجام شده که در نتيجه اين يافته‌ها از ۱۴ جلد قرآن کريم عکس‌برداري انجام شد. قدمت قديمي‌ترين قرآني که در اين تحقيقات گردآوري شده است، به دوره عثماني و صدر اسلام باز مي‌گردد.

کاخ موزه شهرداری

کاخ شهرداری تبریز یکی از بناهای زیبا و مستحکم و دیدنی شهر تبریز است که ساخت آن از سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ خورشیدی و به دستور رضاشاه پهلوی در محل گورستان متروک و مخروبه کوی نوبر با نظارت مهندسان آلمانی انجام شد و در مرکزی‌ترین نقطه شهر تبریز و در میدان شهرداری یا ساعت این شهر واقع شده ‌است. این میدان در تقاطع خیابان ارتش جنوبی و امام خمینی قرار دارد، وجه تسمیه این میدان به سبب شهرت ساعت تعبیه شده بر روی عمارت شهرداری است. عمارت شهرداری تبریز از ابتدای احداث تا به حال، به عنوان ساختمان شهرداری شهر تبریز مورد استفاده قرار گرفته ‌است و امروزه با تقسیم شهر تبریز به ده منطقه، این بنا به عنوان شهرداری مرکزی شهر تبریز محسوب می‌ شود. البته امروزه نیز، اکثر امور عمرانی و اداری شهرداری تبریز در این تالار و عمارت متمرکز شده ‌است. در بالای کاخ شهرداری تبریز برج ساعتی باشکوه و چهاربعدی که از چهارسوی شهر قابل رویت است خودنمایی می‌کند .این برج ساعت علاوه بر شکوه خاصی که به میدان شهرداری می‌دهد هر ربع ساعت زمانسنجی و وقت شناسی را به مردم این شهر گوشزد می‌کند. کاخ شهرداری تبریز – موزه شهرداری تبریز در سال ۱۳۸۶ خورشیدی، به مناسبت بزرگداشت یکصدمین سال تاسیس اولین انجمن شهر و بلدیه ایران در تبریز، به نخستین موزه شهر و شهرداری‌های کشور تبدیل و مورد بهره‌برداری قرار گرفت. در حال حاضر نیز علاوه بر نخستین موزه شهر و شهرداری‌های کشور، شورای اسلامی شهر تبریز نیز در بخشی از این ساختمان مستقر بوده و جلسات رسمی شورا در محل آمفی تئاتر موجود در ساختمان تشکیل می‌شود. شهردار کلان شهر تبریز نیز برخی از ملاقات های رسمی، دیپلماتیک را با مقامات عالی‌رتبه را در محل این کاخ انجام می‌دهد.

دهکده سلامت صبا

دهکده سلامت صبا اولین دهکده سلامت در ایران است که به طور خاص به گردشگری سلامت می‌پردازد. این مجموعه در منطقه نمونه گردشگری بین المللی دستجرد در بخش خلجستان شهرستان قم واقع شده است. به طورکلی دهکده های سلامتی به مجموعه های اقامتی گفته می‌شود که خدمات سلامتی را به میهمانان خود ارائه می‌دهند و محیطی به دور از آلاینده های زیست محیطی و آلودگی های زندگی شهری فراهم می‌آورند .
شهر دستجرد شهری ييلاقي در استان قم داراي آب و هواي کوهپايه‌اي و اختلاف دمايي بين ۸ الي ۱۲ درجه با شهر قم است. همچنين از امتيازات ويژه‌اي نظير آب و هواي خنک و مطبوع و چشمه ها و قنات‌هايِ آب معدني منحصر به فرد برخوردار مي‌باشد.
دهکده سلامت صبا با بهره بردن از امتیازات شهر دستجرد، محیطی دلپذیر و سالم همراه با امکانات تفریحی و رفاهی فراهم کرده است که از سال 1394 فاز نخست این دهکده سلامت به بهره داری رسید. راه اندازی کلینیک سلامت و دهکده ورزشی صبا، طرح های آینده ی این مجموعه جهت توسعه هستند .
دریاچه تفریحی، باغ تالار مجلل، هتل با نمای دریاچه، ویلاهای اقامتی، رستوران دریایی، رستوران سنتی، آلاچیق ها با طراحی سنتی از جمله بخش های فاز نخست دهکده سلامت صبا هستند .
ماهیگیری، قایقرانی، ورزش های آبی، شهربازی، دوچرخه سواری، موتورچهارچرخ و باشگاه پینت بال از جمله امکانات تفریحی دهکده سلامت صبا هستند .
در محدوده ی دهکده سلامت صبا تردد هرگونه وسایل نقلیه و مصرف دخانیات ممنوع است. همچنین پزشکان حاضر در دهکده سلامت به خانواده هایی که بیش از 48 ساعت در این مجموعه اقامت داشته باشند، الگوهای مناسب تغذیه، ورزش، خواب و ... ارائه می‌دهند .

مسجد اعظم قم

مسجد اعظم معروف به مسجد آیت الله بروجردی در جبهه غربى آستانه مقدسه حضرت معصومه (س) به سعى و اهتمام آيت‌‌ الله بروجردى در سال ۱۳۷۴ هجرى قمرى توسط استاد «حسين بن محمد معمار» معروف به «لرزاده» بنا گرديد. مرقد آيت الله بروجردي در همين مکان قرار دارد .
ساخت این مسجد عظیم 7 سال به طول انجامید و 8 میلیون تومان به پول آن زمان هزینه برداشت.
اين مسجد که به دليل عظمت و بزرگي، مسجد اعظم نام گرفته از جمله مساجد سه ايواني است. اين مسجد عظيم مشتمل بر يک مقصوره وسيع، گنبد مرتفع، ايوان معظم، دو گوشوار، چهل ستون، کتابخانه جامع و ساير بيوتات است. در بناي اين مسجد تلفيقي از سبک قديم با اسلوب ساختماني جديد به کار رفته و مقصوره و گنبد و گلدسته ها به سبک باستاني و سبک کنوني، ولي چهل ستون ها با نقشه روز بنا شده است .
مقصوره اين مسجد که از نظر وسعت و زينت در عالم اسلام کم نظير و حتي بي نظير است، تمامي آراسته به کاشي کاري معرق بالاي ازاره مرمري است .
معمار مسجد براي استحکام گنبد، استخوان بندي و اسکلت آن را با مفتول به پاداشت و در سربند مفاصل آن با اکسيژن جوشکاري به عمل آورد و سپس از هرطرف، اين اسکلت فلزي را با آجر پوشاند. به اين ترتيب طرفين آن از داخل و خارج، جداري به قطر چهارده آجر، هر طرف هفت رديف با ملاتي که متشکل از سيمان، آهک و ماسه بود، پوشيده شد. ازاين رو عمر اين مسجد را تا هزار سال پيش بيني نموده اند .
شبستانِ گنبددارِ مسجد که سراسر مزين به کاشي هاي معرق است، در ضلع جنوبي صحن قرار دارد و از طريق مسيرهاي جانبي به دو شبستان ستون دار شرق و غرب مرتبط است .
مجموعه مسجد اعظم از سمت شرق با مسجد بالاسر و صحن عتيق حرم حضرت معصومه (س) و از غرب به خيابان ساحلي رودخانه و از جنوب به خيابان موزه مرتبط است .
مسجد فوق یکی از قدیمی ترین، بزرگترین و بی گمان زیباترین بنای تاریخی فقیه برجسته حضرت آیت الله العظمی حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی در قم است. تاسیس کتابخانه ای در ضلع غربی مسجد، دیگر یادگاری آن مرحوم فقید است .
این بنای زیبا همه روزه پذیرای جمعیت زیادی از زوار برای برپایی نماز است. مجاورت بارگاه ملکوتی حضرت معصومه (ع)، معماری بی نظیر و تدریس درسهای سنگین حوزه توسط مراجع بزرگ حوزه، ازجمله عللی است که این مسجد عظیم را حائز اهمیت می‌کند .
این مسجد بزرگ که امروزه مرکزیت حوزه مقدسه است، دارای مساحت 12 هزار متر مربع است. در گذشته به دلیل نبودن مکانی مناسب برای برپایی نماز جماعت، برگزاری مراسم اعیاد، و فیات و محصور کردن این بارگاه ملکوتی با قبرستانهایی در اطراف آن، از دیگر انگیزه های دستور ساخت چنین مسجد باشکوهی، توسط مرحوم آیت الله العظمی حاج آقاحسین طباطبایی بروجردی بود.
گنبد مسجد با مساحتی قریب 1460متر و ارتفاع 24 متر، گنبد بسیار بزرگی در دنیای شیعه است. کاشی کاری محراب و گنبد که از آثار قدیم کاشی کاری در ایران است خود، میراث فرهنگی امروز است. مرقد مطهر ایشان نیز در ضلع غربی مسجد اعظم بنا بر سفارش و وصیت ایشان واقع شده است. آیت الله علوی بروجردی سبط بزرگوار ایشان در این باره می‌فرمایند : این مکان قبلاً خانه کوچکی به مساحت 60 متر مربع بود که از مال شخصی آیت الله بروجردی خریداری شده و بعد از مشخص نمودن محل دفن خود، باقی زمینها را وقف مسجد نمودن د. و همیشه می‌فرمودند: "ازآنجاکه این مکان راهروی ورود به حرم مطهر است، مرا در این مکان دفن کنید تا خاک کفش زوار، روی قبر من باشد. "
آیت الله بروجردی بر این باوربودند که "در جوار کریمه اهل بیت (س) باید مسجدی هم شأن مسجد گوهرشاد نسبت به بارگاه حضرت رضا(ع) وجود داشته باشد."
این مسجد امروزه مهمترین مرکز تدریس در حوزه علمیه قم است. جلسه تدریس حسین وحید خراسانی و مکارم شیرازی هر روزه در این مسجد برگزار می‌شود .
امروزه به دلیل طرح‌های توسعه حرم حضرت فاطمه معصومه، مسجد اعظم جزئی از حرم شده‌است .
منبع : پایگاه ویکی شیعه - fa.wikipedia.org - پایگاه تبیان

بیت النور

سرای «موسی بن خزرج » که حضرت معصومه (س) چند صباحی در آنجا به سر برد، به مدرسه «ستیه » معروف است. این سرا در محله «میدان میر» وسط شهر قم در یکی از محله های قدیمی بود و عبادتگاه آن حضرت به نام «بیت النور» در وسط آن، قرار داشت.
موسی بن خزرج پس از رحلت آن بانوی گرانقدر، محراب ایشان را به همان حال باقی گذارد، و دیگر نقاط خانه خویش را نیز به احترام ایشان، مسجد کرد. اصل محراب فاطمه معصومه (س) که در نزد عوام به «تنور» مشهور است تاکنون پابرجاست و مردم از قدیم الایام تاکنون برای تبرک و خواندن زیارت و دعا بدان جا می‌روند. محراب مزبور که غرفه کوچکی بیش نبوده، تجدید بنا شده و به صورتی زیبا در آمده است. و در کنار آن، مدرسه ای برای طلاب علوم دینی ساخته شده که به «مدرسه ستیه » معروف است. نیز در ضلع غربی و و جنوبی آن، مسجدی بنا گردیده است.
ولادت آن حضرت در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شده است. دیرى نپایید که در همان سنین کودکى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد شد. لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا (ع) قرارگرفت .
در سال ٢٠٠ هجرى قمرى در پى اصرار و تهدید مأمون عباسى سفر تبعید گونه حضرت رضا (ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون این که کسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند .
یک سال بعد از هجرت برادر، حضرت معصومه (س) به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینبی و پیام ولایت به همراه عده اى از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرد و در هر شهر و محلى مورد استقبال مردم واقع مى شد .
این جا بود که آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب(س) پیام مظلومیت و غربت برادر گرامیشان را به مردم مؤمن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهلبیت (ع) را با حکومت حیله گر بنى عباس اظهار مى کرد. بدین جهت تا کاروان حضرت به شهر ساوه رسید عده اى از مخالفان اهلبیت که از پشتیبانى مأموران حکومت برخوردار بودند، سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، در نتیجه تقریباً همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر نقلى حضرت(س) معصومه را نیز مسموم کردند .
به هر حال، یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه (س)بیمار شدند و چون دیگر امکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نمود. پرسید : از این شهر«ساوه» تا «قم» چند فرسنگ است؟ آن چه بود جواب دادند، فرمود : مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم که مى فرمود : شهر قم مرکز شیعیان ما است .
بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند ; و در حالى که «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان «اشعرى» زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى کشید و عده فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه حضرت در حرکت بودند، حدوداً در روز ٢٣ ربیع الاول سال ٢٠١ هجرى قمرى حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى شود شتر آن حضرت در جلو در منزل «موسى بن خزرج» زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد .
آن بزرگوار به مدت ١٧ روز در این شهر زندگى کرد و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود. محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه به نام «بیت النور» هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است .
سرانجام در روز دهم ربیع الثانى و «بنا بر قولى دوازدهم ربع الثانى» سال ٢٠١ هجرى پیش از آن که دیدگان مبارکش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند. مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محل فعلى که در آن روز بیرون شهر و به نام «باغ بابلان» معروف بود تشییع نمودند .
پس از دفن حضرت معصومه(س) موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این که حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال ٢۵۶ هجرى قمرى اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد .
منبع : adineayask.ir - hawzah.net - ahlolbait.com -

مجتمع رفاهی گردشگری مارال ستاره قم

مجتمع خدمات رفاهی گردشگری مارال ستاره در کیلومتر ۳۰ اتوبان قم – کاشان واقع شده است. این مجتمع با وسعت یکصد هزار متر مربع یکی از بزرگترین واحدهای خدمات رسانی بین راهی کشور است. این مجتمع با اخذ استانداردهای مختلف و کسب رتبه ممتاز در رده بندی طرح تطبیق استاندارد کشوری سعی در ارائه خدمات ممتاز به مسافرین و زائرین این منطقه را دارد.
این مجموعه شامل سه سالن مجزا از یکدیگر است و هرکدام کاربردهای خاص خود را دارند : سالن شیخ بهایی، سالن پروین اعتصامی، سالن سهراب سپهری. همچنین این مجموعه دارای جایگاه سوخت نیز است.
سالن شیخ بهایی به نام سالن سنتی نیز معروف است. این سالن با وسعتی نزدیک به ۱۵۰۰ متر مربع فضای مسقف و ۳۰۰۰ متر مربع پارکینگ و ۲۵۰۰ متر مربع فضای بازی کودکان با فضایی کاملاً سنتی برای ارائه خدمات به مسافرانی که مایل هستند زمان بیشتری را در این مجتمع بگذرانند و از فضای سنتی لذت ببرند، آماده شده است. رستوران سنتی، چایخانه سنتی، نمازخانه و سرویس بهداشتی، آلاچیق های سنتی در فضای باز و اینترنت رایگان از دیگر خدمات این بخش است.
ساختمان شیخ بهایی با معماری الهام گرفته از معماری عصر صفویه و ترکیبی با معماری اسلامی با توجه به معماری بومی کویر بنا شده است. از نقاشی ها و سفال گری های فراوانی برای دکوراسیون داخلی آن استفاده شده است. مبلمان چوبی با روکش های جاجیم و گلیم و لوسترهای مسی و حوض های سنتی داخل این بنا یادآور دوران قدیم است.
سالن سهراب سپهری با وسعتی نزدیک به ۳۰۰۰ متر مربع فضایی مسقف و پارکینگی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع جهت ارائه خدمات به مسافرینی که با وسیله شخصی خود مسافرت می‌کنند تجهیز شده است. رستوران ایرانی، فست فود، کافی شاپ و فروشگاه برای تهیه سوغات قم، از قسمت های دیگر این سالن است.
سالن پروین اعتصامی با وسعتی بالغ بر ۲۵۰۰ متر مربع فضای مسقف و پارکینگی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع جهت ارائه خدمات به مسافرینی که وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس مسافرت می‌کنند، تجهیز شده است. ارائه سرویس در این سالن به گونه ای مدیریت شده است تا مسافران بتوانند با سرعتی مناسب همراه با کیفیت ایده آل این خدمات را دریافت کنند.
کافی شاپ، رستوران ایرانی، فست فود، غرفه های خرید متعدد و اینترنت رایگان از جمله خدمات این سالن است.

بازار تجریش

بازار تاریخی تجریش یکی از معروف ترین بازار های فعال قدیمی تهران است که در محله قدیمی تجریش در شمال تهران در کنار امامزاده صالح واقع شده است که طرفداران بسیار دارد و مردم زیادی از تمام نقاط تهران برای خرید به این بازار رجوع می‌کنند.
در این بازار از انواع صنایع دستی تا انواع خشکبار، شیرینی و میوه جات یافت می‌شود. همچنین مغازه های زیور آلات، طلا فروشی، ساعت فروشی، پارچه فروشی، لوازم الکترونیکی و ... نیز وجود دارد. همه این ها بازار تجریش را به بازاری رنگارنگ از همه چیز هایی که احتیاج دارید تبدیل کرده که قدم زدن در میان آن نیز جذابیت دارد .
بازار سرپوشیده تجریش که نمونه کوچکی از بازار تهران است از قدیمی‌ترین مراکز خرید شمیران محسوب می‌شود و دو محله سرپل و تجریش را به هم وصل می‌کند. این بازار درب های مختلفی داشته و از یک طرف به میدان تجریش و از سمت دیگر به امامزاده صالح و کوچه های اطراف دسترسی دارد.
تکیه بزرگ تجریش یکی از قدیمی‌ترین تکیه‌های شهر تهران نیز در این بازار واقع شده که خود یکی از جاذبه های معروف بازار تجریش محسوب می‌شد. این تکیه که قدمت آن به زمان قاجار بر می‌گردد و در فهرست آثار ملی به سمت رسیده، محل برگزاری تعذیه های باشکوهی در ایام محرم و اربعین است.
بازار تجریش بعد از مرمتی که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در آن انجام داده _ از جمله کاشی کاری های سردر مغازه ها _ جلوه ای زیباتر گرفته است.
این بازار خروجی هایی نیز به بازار های نوساز اطراف مانند پاساژ قائم، ارگ و مرکز خرید تندیس دارد. همچنین رستوران های سنتی و فرنگی و کافه های متعددی در اطراف بازار وجود دارد که می‌توانید در کنار لذت بردن از قدم زدن در میان این بازار قدیمی و خاطره انگیز و مردم بسیاری که در حال رفت و آمدن، کمی استراحت کرده و یک وعده غذای لذیذ میل نمایید.

امامزاده عبدالله قم - قلعه چم

سرای گردشگری مهر و ماه

سرای گردشگری مهر و ماه مجتمع رفاهی گردشگری در یکی از پرتردد ترین مسیرها یعنی اتوبان قم تهران واقع شده است. مجتمع گردشگری مهر و ماه دارای فضایی مدرن، زیبا و طراحی ویژه ای است.
مجموعه گردشگری مهر و ماه، در “شهرک چاپ و نشر شهاب” با زیر بنای ۹۰۰۰ متر مربع، ساختمانی ۲ طبقه و فضاهای باز و عمومی را شامل می‌شود. مهم ترین بخش فضای عمومی آتریوم یا لابی است که دو طبقه ی ساختمان را به یکدیگر متصل می‌کند.
انواع فضاهای سرو خوراک (از رستوران کلاسیک تا انواع fast food های مدرن)، انواع فضاهای تجاری ارائه کننده ی برندهای معتبر، فضاهای بهداشتی مجهز و آراسته، فضاهای فراغتی /فرهنگی چون کافه ها و نمایشگاه ها و کتاب فروشی ها و نمازخانه ها، از جمله اصلی ترین انواع فضاهای مجموعه ی گردشگری مهر و ماه است.
مجموعه گردشگری مهر و ماه در زمینی به مساحت ۴۰ هزار متر مربع مستقر است که علاوه بر محوطه سازی قابل توجه (و البته هم خوان با اقلیم) کاربری های خدماتی دیگری از جمله پمپ بنزین، انبارها، واحد های پشتیبانی و ۴۰۰ واحد پارکینگ را شامل می‌شود.

بازار کهنه و نو

بازار قدیمی شهر قم بازاری سرپوشیده با پوشش گنبدی است که متشکل از دو بخش راسته بازار کهنه و راسته بازار نو است. راسته بازار کهنه از خیابان 45 متری عماریاسر تا میدان کهنه (نزدیکی خیابان آیت الله طالقانی) را شامل می‌شود. راسته بازار نو نیز در خیابان آیت الله طالقانی و بخش هایی از خیابان 19دی واقع شده است.
بازار کهنه درون هسته اولیه شهر قم یعنی بین محله لب چال و محله عربستان قرار دارد. احداث غالب بخش های آن در دوران صفویه و برخی از بناهای مورد نیاز در دوره قاجاریه به آن افزوده شد. البته برخى از بناهاى بازار کهنه قدمت سلجوقى – ایلخانى دارد و با استامپ‌هاى گچى این عصر زینت یافته‌اند.
توسعه بازار در دوره ناصرالدین شاه و احداث بازار نو، مصادف با پیدایش و رشد محله آستانه روی داده است. تیمچه های اطراف بازار نو هم در همین زمان ساخته شده اند که اکنون یکی از تیمچه ها یعنی تیمچه بزرگ به جا مانده است.
علاوه بر مسجد جامع که نزدیک بازار کهنه قرار دارد، در بازار کهنه و نو تعدادی مسجد بزرگ و کوچک با فاصله‌های اندک برای تأمین نیازهای معنوی کسبه و بازاریان و مشتریان و ساکنان اطراف بازار وجود دارد تا با شنیدن بانگ اذان در کوتاه ترین زمان به ادای نماز بپردازند.
تهویه و نوررسانی بازار از طریق دریچه‌هایی که در پوشش گنبدی آن تعبیه شده صورت می‌گیرد. این دریچه‌ها در بالای گنبد به شکل دایره و در دو طرف آن قرار دارند و به شکل قلب مشاهده می‌شوند. ترکیب نوری که از سقف می‌تابد و حجم گنبدی سقف، فضایی دلنشین به وجود می‌آورد.
مصالح ساختمانی مورد استفاده در بازار قم با توجه به امکانات محیطی از خشت، آجر، گل و سنگ فراهم آمده است.
طول راسته بازار کهنه حدود یک کیلومتراست و خانه‌های مسکونی در میان آن وجود ندارد. سقف این بازار از پوشش گنبدی ساخته شده است. این بازار دارای یک سرای بدون نام و سرایی به نام کاروانسرای ملا حسین است. در حال حاضر بازار کهنه رونق سابق را ندارد و اغلب مغازه داران مشاغل سنتی و قدیمی دارند. مثل کارگاه ها و مغازه های چوب، رنگرزی، صنایع دستی و ...
در قسمت انتهایی بازار کهنه، میدان گاهی مستطیل شکل قرار دارد که به نام "میدان کهنه"، معروف و فضایی باز است که دور تا دور آن را مغازه‌های مختلف در بر گرفته است. در وسط این میدان، دست فروشان به فروش میوه و تره بار مشغول‌اند. این قسمت دارای سقف کاذبی است که توسط دست فروشان ایجاد شده است. در "میدان کهنه" مسجدی هم به همین نام وجود دارد که دارای برجی تاریخی است. مسجد نجارها، مسجد رضویه و دو مسجد نمازخانه ای دیگر هم در بازار کهنه قرار دارند.
طول راسته بازار نو حدود یک کیلومتر و عرض آن حدود شش متر است. سقف راسته بازار شامل چهار تیم طاق، هفتاد و هشت طاق گنبدی و ارتفاع آن حدود شش متر است که به صورت یک ردیف گنبد مشاهده می‌شود. کوچه‌های تنگ مسکونی با محورهای فرعی به عرض دو تا سه متر به بازار نو پیوسته‌اند.
این بازار سرپوشیده شامل بازار مسگرها، کفاش‌ها، راسته بازار و بازارچه حسین آباد است. این بازار از سوی بازار مسگرها به خیابان 19 دی و از سمت بازارچه حسین آباد به خیابان طالقانی راه می‌یابد. یک قسمت از این بازار به دلیل احداث خیابان از آن جدا شده و خود به بازار نو شهرت یافته است. در خیابان آستانه و خیابان آیت‌الله العظمی نجفی مرعشی (ارم) دیگر ورودی‌های بازار نو قرار دارد. بازار مسگرها تا چهار سوق ادامه می‌یابد و از آن پس "راسته بازار" و انتهای آن را "بازارچه حسین‌آباد " می‌نامند.
بیشتر سراهای بازار قم در بازار نو و در جنوب راسته بازار نو قرار دارند. نام این سراها اغلب از نام کالایی که در آن معامله می‌شد و یا از نام بینان گذار آنها گرفته شده است. سرای بناها، سرای صدراعظم، سرای همدانی‌ها، سرای حاج عسگرخان، سرای حاج عباسقلی، سرای بلیتی‌ها و سرای حاج میرزا از جمله این سراها هستند.
تیمچه بزرگ بازار قم در سمت شمال راسته بازار نو، یکی از سه تیمچه شهر قم که در واقع بزرگترین سقف ضربی ایران به شمار می‌رود. دو تیمچه دیگر به علت توسعه خیابان های اطراف از بین رفته اند. این بنا از نظر وسعت، هنر معماری و تزیینات، ازجمله بناهای منحصر به فرد به شمار می‌رود.
حمام تاریخی حاج عسگرخان هم در بازار نو واقع شده است. مساجدی که در بازار نو قرار دارند عبارت اند از : مسجد مسگرها، مسجد ملاجعفر، مسجد امام حسین (ع) و دو مسجد بدون نام دیگر
در بازار نو سه پاساژ "قائم"، "حجت" و"بوعلی سینا" جایگزین بخش‌هایی از بناهای قدیمی شده‌اند.
منبع : iranboom.ir - sellma.ir

خانه علامه راد

خانه تاریخی علامه راد در نزدیکی محله قدیمی "میدان میر" واقع شده و فاصله کمی با حرم مطهر حضرت معصومه دارد. قدمت این خانه تاریخی به دوره قاجار برمی گردد.
این خانه در تاریخ ۹۶/۷/۱۵ به شماره ۳۱۸۳۸ درفهرست آثارملی ایران به ثبت رسید. عملیات مرمت این خانه تاریخی شروع شده و این مکان به زودی به سفره‎خانه سنتی تبدیل می‌شود.

تیمچه بزرگ بازار قم

تیمچه بزرگ بازار قم که از آثار ارزشمند هنر معماری اسلامی ایران به شمار می‌رود، در جبهه شمالی راسته بازار نو در بازار قدیم قم قرار دارد. بازار قدیم قم قدمتی مربوط به دوره صفوی دارد و الحاقانی در دوره قاجار نیز به آن اضافه شده است.
تیمچه های متعددی در دوران قاجار در شهرهای مختلف مانند کاشان، تهران، تبریز و شیراز ساخته شد که‌ آنها فضاهایی دارای کاروانسراهای کوچک و غالبا دارای فضای میانی مسقف به منظور تمرکز مشاغل خاص بودند .
بانی تیمچه بازار قم سید محمود طباطبایی تاجر بزرگ قم بود و توسط استاد حسن قمی مشهور به معمارباشی هنرمند برجسته عرصه معماری در عهد ناصری (اوائل دوره قاجار) در سال 1301 هجری قمری طراحی و اجرا شد. ویژه ترین قسمت معماری تیمچه قم سقف سه چشمه آن است که بسیار چشم نواز است و بزرگترین سقف ضربی در ایران محسوب می‌شود.
همزمان با تیمچه بزرگ بازار قم، دو تیمچه کوچک و متوسط در همین محله احداث شد اما بعد ها برای توسعه خیابان های اطراف تخریب شدند . تیمچه بزرگ قم از ابتدا برای تجارت فرش ساخته شد. فرش از گذشته تا کنون از مهم ترین صنایع شهر قم بوده است.
تیمچه دارای دو طبقه است که در طبقه همکف آن ورودی ها و حجره های بزرگ تر پیرامون صحن میانی واقع شده و در طبقه دوم شاه نشین و حجره های کوچک فوقانی قرار دارند. علاوه بر صحن میانی در جبهه شمالی تیمچه یک حیاط و تعدادی حجره پیرامون آن دیده می‌شود .
از موارد قابل توجه در معماری فضای صحن تیمچه هماهنگی و هارمونی در به کارگیری رنگ های متنوع و تناسبات به کار رفته است که نشان از ذوق معمار دارد.
در مرکز تيمچه حوضی هشت ضلعي قرار دارد که بر مرکزيت اين فضا تأکيد و از يکنواختي فضاي کف کاسته است. کاربرد حوض صرفا جهت وضو و شست و شو و منبع آب آن از آب انبار مجاور تيمچه بوده است .
در مجموع بناهای تیمچه بزرگ قم دارای 42 حجره است که 27 حجره در طبقه همکف و تعداد 15 حجره در طبقه اول قرار گرفته اند. ابعاد حجره ها متفاوت اند اما بیشتر دارای تناسب مشابهی هستند و فرم مستطیلی دارند .
بخش شاه نشین که به محل اسکان رئیس و ناظر اصلی بنا اطلاق می‌شود، دارای ویژگی های تزئینیو معماری خاصی است مانند ظرافت مقرنس ها و اجرای دقیق تزئینات‌ آنها.
تیمچه بازار قم و به ویژه کاربندی سقف آن در زمره یکی از شاهکارهای تزئینات معماری ایران در دوره قاجار محسوب می‌شود. سقف تیمچه سه چشمه است که قسمت وسطی به دهانه 15 متر و ارتفاع 15 متر دارای دو پوشش است. طول این بخش 28 متر و بدون ستون است. چشمه میانی با بلندی و دهانه 15 متر دارای پوشش آجری ظریف و آراسته با مقرنس گچی در زوایا است. گنبد از نوع عرق چینی و پوشش زیر آن شمسه کاری با اسلوب رسمی بندی و یزدی بندی است. در این پوشش‌ها همچنین روزنه‌هایی برای تأمین روشنایی داخل بنا در نظر گرفته شده است.
منبع : مقاله ی جایگاه عناصر تزئینی تیمچه بزرگ بازار قم در عصر قاجار (سمانه وفایی- فریناز فربود)
irna.ir - iranboom.ir

موزه مراجع

موزه مراجع قم با هدف آشنا ساختن مردم و زائران با سیره اجتماعی و اخلاقی بزرگان دینی در سال 1390 در خانه ای رو به روی بیت امام خمینی (ره) دایر گردید.
مکان موزه ملکی شخصی بوده که توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شده و 200 متر مربع وسعت دارد .
موزه مراجع تقلید در واقع بخشی از تاریخ تشیع را در مقابل دیدگان مخاطبان و علاقه‌مندان ورق می‌زند. این موزه مکتوبات و زندگی‌نامه مراجع تقلید را به نمایش گذاشته است. تاکنون لوازم شخصی برخی از مراجع اعم از عمامه، لباس های شخصی، عکس ها، کتاب ها و ... نیز در این موزه قرار گرفته است .
آثار ارایه شده در این موزه در محوریت ۱۲ نفر از مراجع و فقهای برجسته عالم شیعه از حاج شیخ عبدالکریم حائری، آیت الله کوه کمره ای، سیدمحمدتقی خوانساری، آیت الله بروجردی، امام خمینی(ره)، آیات دیگری چون اراکی، گلپایگانی، مرعشی نجفی، تبریزی، فاضل لنکرانی و بهجت است.
بخش معرفی کلی نیز به ارائه اطلاعات مختصری از 40 نفر از دیگر زعما، دانشمندان و فقهای شیعی مانند شیخ کلینی، شیخ مفید، سید رضی و سیدمرتضی می‌پردازد .
منبع : mehrnews.com - iqna.ir - hawzah.net