مسجد آدینه و گور های گبری

مسجد آدینه در نردیکی روستای جواهرده با پیشینه یقینی نهصد ساله از کهن ترین مساجد و مقدس ترین‌ آنها است. در گذشته هر ساله از گیلان و مازندران شماری از مردم برای زیارت و شرکت در مراسم خاص گِل کاری آن گرد می‌آمدند و با اجرای برنامه های شاد نمایشی و کشتی و مبارزه های مردان به شکل کشتی گیل مردی می‌کوشیدند تا علاقه خویش را به مسجد نشان دهند .
مسجد آدینه که همان مسجد جامع است مهم ترین پایگاه دینی در کل منطقه بوده است. این مسجد گویا پیش از آن که به مسجد و به اصطلاح بومیان مزگت تبدیل شود از عبادتگاه های زرتشتی و حتی بر باور برخی از معابد پیش از زرتشتیان و گبرها یعنی معبد آناهیتا و مرتبط با میترا پرستان بوده است .
گفتنی است این مسجد دو بار ویران و تجدید بنا شده است. یک بار در سال 1045 هجری قمری یعنی در حدود چهار صد سال قبل با وقوع زلزله به کلی ویران شده و دوباره بازسازی می‌شود که این اتفاق در قالب شعری که در همان زمان سروده شده بود در مقابل در ورودی مسجد با خط زیبا نوشته بود و بار دیگر به دلیل مورد توجه نگرفتن و محافظت نشدن از بنا در سال 1374 هجری شمسی به علت نامعلومی ( به گفته برخی برخورد صاعقه ) دچار سانحه آتش سوزی شده و از بین می‌رود که دو ماه بعد از سوی برخی مقامات اقدام به تجدید بنا می‌گردد که با مسجد کهن و باارزش قبل بیگانه است.
همچنین گورهای گبری در منطقه جواهرده رامسر از مکان های دیدنی است. در حد فاصل اِژدَلَم (موضعی جنگلی در بین راه رامسر و جواهرده) و سفید آبکش جواهرده، در دو طرف رودخانه قبور گبری زیادی به چشم می‌خورد. گورهای گبری زرتشتیان ( به گفته ای میترا پرستان، چون زرتشتیان اجساد خود را دفن نمی‌کردند ) این ناحیه که با پیشینیه دو تا سه هزار ساله هستند، ظاهرا بر دو نوع اند: یکی گور سردابه ای است به شکل اطاق زیر زمینی نسبتا بزرگ با ابعاد معین و دیوارهای سنگی که سنگ ها به طور منظم روی هم چیده شده و چنان از استحکام برخوردار است که گویی از عمر آن بیش از چند سال نگذشته است. نوع دیگر گور خمره ای است که شخص در آن به صورت نشسته دفن شده اند.
در گورهای سردابه ای معمولا لوازم زندگی و ابزار کار نهاده شده است. همین امر سبب شده است که افراد زیادی اقدام به حفاری در این گور ها کرده و آثار تاریخی و با ارزش بدست آمده را در بازار سیاه عتیقه فروشان به فروش برسانند. متاسفانه سایت هایی نیز آزادانه و با اسم و مشخصات کامل خود در این امور فعالیت کرده و با ارائه مطالبی در ارتباط با شناخت و پیدا کردن این آثار و روش حفاری و بدست آوردن‌ آنها و همینطور فروش دستگاه های ردیاب کمک شایانی به این افراد سودجو می‌کنند .