موزه و خانه مشروطه تبریز

خانه مشروطه که معروف ‌ترین و پرافتخارترین خانه تاریخی شهر تبریز است در اوج انقلاب مشروطه محل تصمیم ‌گیری ‌های سرنوشت ساز سران مشروطه بوده است.
این بنا به سبک معماری دوره قاجار ساخته شده و ملک شخصی حاج مهدی کوزه ‌کنانی بوده‌ است که در حدود تاریخ ۱۲۴۷ هجری خورشیدی (۱۸۶۸ میلادی) توسط حاج ولی معمار تبریزی ساخته شده است. بنای خانه مشروطه با ۱۳۰۰ متر مربع مساحت، در دو طبقه ساخته شده‌ است. از ویژگی‌های منحصر به فرد خانه مشروطه می‌توان به پنجره‌های ارسی، درب‌های منب‌کاری‌شده، غلام‌گردش، کلاه‌ فرهنگی و نورگیر اشاره کرد. حیاط زیبا، درختان و حوضخانه سرسرا مجموعه ای زیبا را فراهم آورده است. نورگیر سرسرا بر روی چهار ستون بلند با سر ستون های گچبری استوار شده، داخل آن با آئینه و شیشه‌های رنگی به طرز جالب توجهی زینت یافته است.
موزه مشروطه نیز پس از ایجاد تغییراتی در تالارها و اتاق ‌های خانه مشروطه و به نمایش درآوردن اسناد تاریخی مربوط به انقلاب مشروطه در سال ۱۳۷۵ خورشیدی تأسیس شده ‌است.
از مهم‌ترین آثار تاریخی این موزه می‌توان به سلاح کمری ستارخان، فرش مشروطه، وسایل شخصی سران مشروطه و دیگر مدارک مرتبط با انقلاب مشروطه اشاره کرد. همچنین تندیس هایی از شخصیت ها و مجاهدین صدر مشروطیت همچون ستارخان، باقرخان، میرزا مهدی کوزه کنانی، حسن خان باغبان، علی مسیو، شهید ثقةالاسلام، جهانگیرخان صور اسرافیل، میرزا ابراهیم آقا صبا، میرزا اسماعیل نوبری و … به نمایش گذاشته شده است و عکس‌هایی از مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و دسته‌ های مخالف مشروطه، دستگاه چاپ ژلاتینی (پلی کپی دستی) جهت تکثیر شب نامه‌های دوره مشروطه، تصویر اسناد تاریخی مربوط به انقلاب مشروطیت و فرمان مشروطیت را نیز می‌توان در همین خانه دید .