نارین قلعه میبد

شاخص ترين اثر بازمانده از شهرسازي قديم در ميبد بناي باستاني نارين قلعه است. نارين قلعه يا کهندژ در شهر باستاني ميبد بر فراز تپه اي بلند بنا شده و بر تمامي شهر ميبد و پيرامون آن ديد دارد. نارين قلعه ميبد يک کهندژ است و از بناهاي باستاني خشتي بازمانده در ايران است علي رغم گزندهاي روزگار هنوز پا برجاست و مي توان آن را نمادي از هويت تاريخي و فرهنگي استان يزد دانست.
اين دژ که مردم ميبد آن را « نارنج قلعه » مي خوانند، در گذشته به « دژ دالان » سرشناس بوده و پيشينيان آن را يکي از مراکز آغازين آبادي نشين در استان يزد دانسته اند.
مساحت اين قلعه3 هکتار و بنا در 7 طبقه و داراى برج و بارو و دربندهاى متعدد است و بالاى تپه‌اى مسلط بر شهر ميبد قرار دارد. اين قلعه از بناهاى مربوط به دوره اشکاني و قبل از اسلام است و در دوران مظفريان تعميراتى در آن صورت گرفت. اطراف آن خندقي بوده است و نقب‌هاي زير آن گاهي تا يک فرسنگ امتداد دارد.
نارنج قلعه 4 برج گرد بلند دارد و آنچه امروزه از آن باقي مانده قسمت مرکزي آن است. نارنج‌قلعه داراى اتاق‌هاى متعددى بوده است که در حال حاضر قسمت‌هايى از اين اتاقک‌هاى کوچک تودرتو، موجود است و بسيارى از آنها نيز به علت قرار گرفتن در طبقات پايين و ريختن راهروها هنوز کشف نشده است.