جاذبه های گردشگری

آرامگاه کوروش هخامنشی

آرامگاه کوروش بزرگ مهم ترین اثر مجموعه پاسارگاد که در دوره ای به “مشهد مادر مقدس” شهرت داشت، از سال 1820 به بعد به عنوان آرامگاه کوروش شناسایی شد. فاصله مجموعه پاسارگاد از تخت جمشید حدودا 75 کیلومتر است. دشتی که آرامگاه کوروش و مجموعه پاسارگاد در آن قرار دارد، دشت مرغاب نام دارد.
آرامگاه کوروش در پاسارگاد، حدوداً در 530 تا 540 قبل از میلاد از سنگ آهکی به رنگ سفید ساخته شده است. بنای آرامگاه دو قسمت مشخص دارد، یکی سکویی 6 پله ای که قاعده آن مربع مستطیلی به وسعت 165متر مربع است و دیگری اتاقی کوچک به وسعت 7.5 متر مربع که سقف شیب بامی دارد و ضخامت دیوارهایش به 1.5متر می‌رسد.ارتفاع کلی بنا در حدود 11 متر است. در ورودی آرامگاه در سمت شمال غربی قرار داشته و 75 سانتی متر پهنای آن است.این درگاه کوتاه نیز دارای دو در سنگی بوده که از بین رفته است. خزانهٔ آرامگاه، در بالاترین نقطه، شکل یک خانهٔ شیروانی ساده با یک ورودی کوچک در غرب را دارد.

پل خان مرودشت

این پل در نزدیکی مرودشت و بر سر راه شیراز به اصفهان، بر روی رودخانه کر بنا گردیده و از آثار دوره صفویه است که بین سالهای 1021 تا 1043 ه. ق توسط امام قلی خان حکمران فارس و فرزند الله وردی خان – سردار محبوب شاه عباس اول – ساخته شده است.
انتخاب محل احداث پل با دقت و دانش زیادی صورت گرفته ؛ بطوریکه پایه های پل بر روی بستر صخره ای رودخانه قرار گرفته و همین امر باعث استحکام و ماندگاری پل در طول چند قرن گذشته گردیده است. اهمیت این انتخاب زمانی مشخص تر می‌شود که بدانیم در دوره اخیر برای احداث پل جدیدی در این محل، به علت نامناسب بودن خاک و لجنزار بودن اطراف رودخانه، نهادن پایه های پل بر روی شالوده طبیعی ممکن نگردیده و به همین جهت، پل آهنی تهیه و آن را بر روی چند شمعک قرار داده اند.
پل خان دارای 5 دهانه است. سه دهانه شمالی بزرگتر و دو دهانه جنوبی کوچکتر است. طول پل قدیم 101 متر و عرض آن حدود 5 متر است. طاق دهانه بزرگ وسط پل برآمده و عرض پل در این قسمت بیش از 7/5 متر است. ارتفاع پل در دهانه وسطی بیش از 13 متر است. پایه های پل از سنگهای تراشیده و ملات ساروج ساخته شده و از استحکام زیادی برخوردار است. بر روی این پایه ها، طاق هایی با قوس جناغی برپا شده است. قسمتی از رویه پل در دوره های جدیدتر مرمت شده که از بقیه بدنه کاملاً متمایز است.
این پل به شماره 929 به ثبت تاریخی رسیده است.

روستای حصار مرودشت

روستای حصار یکی از زیباترین روستاها در بخش درودزن در شهرستان مرودشت فارس است، وجود آبشارهای متعدد از جمله آبشار زیبای حصار که از چشمه ای در روستای دشتک به طرف حصار سرازیر می‌شود زیبایی این روستا را صد چندان کرده است. در مسیر این رودخانه وجود آسیابهای آبی که در قدیم برای آرد کردن گندم به کار می‌رفته است به چشم می‌خورد.
در گذشته به خاطر اینکه این روستای کوچک محصور در میان باغات گردو و بادام با دیوارهای بلند بوده که در چهار گوشه دیوارها چهار برجک نگهبانی وجود داشته و تنها راه ورود و خروج به این روستای کوچک از راه دروازه چوبی .بزرگی انجام می‌شد این روستا را “روستای حصار” نامیده اند.
روستای حصار به لحاظ فرهنگی و زبانی و گویشی تفاوتی با دشتک ندارد. علت این امر اینست که این روستا به نوعی فرزند دشتک به حساب میآد. مردم آن اصالتا دشتکی اند و بنا بر ضرورتهای کاری و شغلی به حصار مهاجرت کرده و در آنجا ساکن شده اند.

سد درودزن

سد داریوش” که هم اکنون “سد درودزن” نامیده میشود سدی است خاکی که بر روی رودخانه “کر” احداث شده است ،این سد در نزدیکی شهر مرودشت استان فارس قرار گرفته و شایدتعجب کنید که تاریخچه ساخت سد در این محل به دوران هخامنشیان برمیگردد.
در حدود 2400 سال پیش نیاز به آب در این منطقه برای آبیاری مزارع هخامنشیان را وادار به ساخت سدی در حوالی روستای درودزن کرد. نگرش وسیع داریوش هخامنشی و به خدمت گرفتن مهندسی و همت ایرانیان باعث ساخت یکی از بدیع ترین سازه های آبی در این محل شد.این سد که با توجه به زمان ساخت یکی از شاهکارهای مهندسی جهان به شمار میرود، در بهترین نقطه از مسیر رود کر ساخته شده و از همان زمان به نام “سد داریوش” محل تامین آب جهت آبیاری کشاورزان به کار میرفته است.تنها همین شاخصه کافی بود که در دوره های بعدی این سد مورد بازسازی قرار بگیرد و نهایتا در دوران پهلوی با توجه به نیاز ساخت سدی بزرگ، بهترین محل ساخت در همین نقطه استراتژیک تشخیص داده شد و همین امر باعث شد که بقایای سد داریوش از این محل به محلی در 3 کیلومتری آن انتقال داده شود.
سد جدید در سال 1351 به منظور تامین آب آشامیدنی و کشاورزی منطقه مرودشت و کامفیروز ساخته شد و جالب است بدانید که این سد نیز عنوان قدیمی ترین سد خاکی ساخته شده در خاورمیانه را یدک میکشد.این سد در ابتدا با همان نام “داریوش” شناخته میشد که بعد ها به نام “درودزن” که نام روستایی در نزدیکی آن است نامیده شد.
از شاخصه های جالب دریاچه این سد اینست که شبه جزیره ای با مساحت 50 هکتار در آن ایجاد شده که در زمان آبگیری سد به صورت جزیره ای کامل درمی آید و توسط پلی به خارج دریاچه مربوط میشود. تلاش هایی برای ایجاد مجموعه های تفریحی و هتل هایی در این محل در حال انجام است.دریاچه این سد هم اکنون زیستگاه آبزیان زیادی است البته ماهیگیری در این دریاچه ممنوع است.مجموعه ی سد،دریاچه سد،جزیره زیبای داخل دریاچه ،محیط آرام و طبیعت زیبای اطراف آن منظره ای دیدنی و بدیع را در این منطقه ایجاد کرده است.

روستای دشتک ابرج

دشتک ابرج یکی از قدیمی ترین روستاهای استان فارس (واقع در شهرستان مرودشت) است که آثاری از دوران هخامنشی در آن یافت شده است. این روستا به دلیل استقرار در دشتی کوچک به نام دشتک معروف شده است. بافت خانه های روستا به علت قرار گرفتن در شیب، پلکانی است. مردم روستا به زبان فارسی (گویش دشتکی) صحبت می‌کنند که از محدود بازمانده ی گویش پهلوی جنوبی است. هنوز هم در این گویش پاره ای از واژه های کهن پارسی را می‌توان دید. طبیعت بکر، چشمه های متعدد، کوچه باغ ها و گردو زارهای آن، هر بیننده ای را محو تماشای خود می‌کند. این روستا در حدود 450 هکتار باغ انگور و بادام دیم، و 250 هکتار باغات گردو را دارا است، و اخیرا به عنوان روستای هدف گردشگری انتخاب شده است.
همچنین آبشار دشتک ابرج در این روستا واقع شده که این مکان دارای پتانسیل جذب گردشگر است و دارای دو آبشار زیبا هست اما به علت نبود راه مناسب در حال حاضر کمتر گردشگری به آن منطقه می‌رود. آبشار زیبای دشتک در منطقه ای مرتفع وتاریخی در ۶۵ کیلومتری شمال غرب مرودشت در نزدیکی شیراز واقع است.

بهشت گمشده (تنگ بستانک)

بهشت گمشده یا تنگ بستانک از جاذبه های شگفت انگیز طبیعی فارس است که در منطقه کامفیروز در فاصله 120 کیلومتری شمال غربی شیراز قرار دارد.بهشت گمشده در منطقه ای به وسعت 20 هزار هکتار واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا یک هزار و 740 متر است.این منطقه در حوزه آبخیز سد درودزن واقع شده و سالیانه 33 میلیون مر مکعب آب از آن می‌گذرد. این دره سرسبز از کوه های نسبتا مرتفعی در مرز انتهای دهستان های کامفیروز و بیضاء (شهرستانهای مرودشت و سپیدان) به طرف دشت کامفیروز کشیده شده است.
این منطقه دیدنی که زیبایی انبوه درختان و پرآبی رودخانه‌هایش چشم هر بیننده را می‌نوازد و میهمانان را به تحسین و تکریم آفرینش گر هستی وا می‌دارد از جمله مناطق حفاظت شده استان فارس است. پوشش گیاهی مناسب، آبشارهای کم ارتفاع طبیعی و آب فراوانی که از مظهر چشمه ها از کوه در مسیر دره به طرف پائین سرازیر می‌شود موجب شده که این منطقه از زیبایی شگفت انگیزی برخوردار باشد.
یکی از ویژگی‌های این پدیده طبیعی بستر سنگی کف دره است که رویشگاه درختان چنار، گردو و گیاهان سایه پسند است.پوشش گیاهی منطقه تنگ بستانک شامل دو جامعه پسته و بادام و جامعه بلوط است و درختان و درختچه‌هایی از قبیل کیکم، زرشک، شیرخشت، بنه، چنار و گیاهان مرتعی از قبیل خارشتر، شیرین بیان، درمنه، گون و گرامینه را دارا است.گونه های جانوری این منطقه نیز شامل قوچ، میش، بز وحشی، خرس، سمور، کلاغ و گونه هایی از پرندگان شکاری است.
امکان اقامت شبانه در بهشت گمشده وجود دارد. بر روی آب تخت های روانی قرار داده اند که در ازای مبلغی اجاره داده می‌شود. البته امکان چادر زدن هم وجود دارد. امکان استفاده از حیوانات باربر اهلی مانند اسب و الاغ هم در قسمت هایی وجود دارد.

نقش رجب

نقش رجب در ۵۶ کیلومتری شمال شرقی شیراز و در ۳ کیلومتری شمال تخت جمشید در سمت راست جاده و در مقابل راهی که به نقش رستم منتهی می‌شود، در داخل شکافی در کوه که به نظر می‌رسد در ابتدا غار بوده، ۴ نقش برجسته به چشم می‌خورد که از مهم ترین آثار به جای مانده از اوایل دوره شاهنشاهی ساسانیان است.این محل به نام نقش رجب مشهور است و دلیل نامگذاری آن هنوز مشخص نیست.
در این مکان چهار نقش برجسته بدین ترتیب وجود دارد: صحنه دیهیم بخشی اهورا مزدا به اردشیر بابکان (به همراه سنگ نبشته)، صحنه دیهیم بخشی اهورامزدا به شاپور اول، شاپور اول سوار بر اسب ودر پشت سرش هرمز اول ولیعهد شاپور و هشت نفر از بزرگان و درباریان ساسانی (به همراه سنگ نبشته)، کرتیر موبد مقتدر و با نفوذی که معاصر پنج شاه ساسانی بود و همان کسی که مانویان را بواسطه نفوذش در دربار تارومار ساخت(به همراه سنگ نبشته)

نقش رستم

نقش رستم نام مجموعه‌ ای باستانی در روستای زنگی‌ آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. این محوطهٔ باستانی یادمان‌ هایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده‌ است و از حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بوده‌ است، زیرا آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجسته‌های متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش‌ برجستهٔ ویران‌ شده‌ای از دوران عیلامیان در این مکان قرار دارند و در دورهٔ ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته‌ است.
در گذشته، نام این مکان سه‌ گنبدان یا دوگنبدان بوده‌ است که در بین مردم منطقه، به نام‌ های کوه حاجی‌ آباد، کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده می‌ شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ‌ نگاره‌های شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان داده شد.
کعبهٔ زرتشت نام بنای سنگی چهارگوش و پله‌داری در محوطهٔ نقش رستم است. فاصلهٔ کعبهٔ زرتشت تا کوه، ۴۶ متر است و دقیقاً روبه‌روی آرامگاه داریوش دوم قرار دارد.این بنا در دورهٔ هخامنشی ساخته شده و از نام بنا در آن دوران اطلاعی در دست نیست ولی در دورهٔ ساسانی به آن بُن خانک گفته می‌شده و نام محلی این بنا هم، کُرنای‌خانه یا نقاره‌خانه بوده و اصطلاح کعبهٔ زرتشت در دوران اخیر و از حدود قرن چهاردهم میلادی به این بنا اطلاق شده‌است. تا امروز حدس می‌زدند کاربرد این بنا، محل نگهداری کتاب اوستا و اسناد حکومتی یا محل گنجینه دربار و یا آتشکده معبد بوده‌است. اما غیاث آبادی با تحقیقات خود مدعی است این بنا با مقایسه با تمامی بناهای گاهشماری (تقویم) آفتابی در سرتاسر جهان، پیشرفته ترین، دقیقترین، و بهترین بنای گاهشماری آفتابی جهان است.

تخت جمشید

تخت جمشید(پرسپولیس) ،مجموعه ای از کاخهای بسیار باشکوهی است که ساخت آنها در سال ب512 قبل از میلاد آغاز شد و اتمام آن 150 سال به طول انجامید. تخت جمشید در مرکز استان فارس، 10 کیلومتری شمال مرودشت و در 57 کیلومتری شیرازقرار دارد. طرف شرقی این مجموعه کاخ‌ها بر روی کوه رحمت و سه طرف دیگر در درون جلگه مرودشت پیش رفته‌است. تخت جمشید بر روی صفّه یا سکوی سنگی که ارتفاع آن بین 8 تا 18 متر بالاتر از سطح جلگهٔ مردوشت است، واقع شده‌است.
ساختمان تخت جمشید در زمان داریوش اول در حدود 518 ق. م، آغاز شد. نخست صفه یاتختگاه بلندی را آماده کردند و روی آن تالار آپادانا و پله های اصلی و کاخ تچرا را ساختند. پس از داریوش، پسرش خشایارشاه تالار دیگری را بنام تالار هدیش را بنا نمود و طرح بنای تالار صد ستون را ریخت. اردشیر اول تالار صد ستون را تمام کرد. اردشیر سوم ساختمان دیگری را آغاز کرد که ناتمام ماند. این ساختمانها بر روی پایه هایی ساخته شــده که قسمتـی از آنها صخره های عظیم و یکپارچه بوده و یا آنها را در کوه تراشیده اند .
معماری هخامنشی، هنری است از نوع تلفیق و ابداع که از سبک معماریهای بابل و آشور و مصر و شهرهای یونانی آسیای صغیر و قوم اورارتو اقتباس شده و با هنر نمایی و ابتکار روح ایرانی نوع مستقلی را از معماری پدید آورده است. هخامنشیان با ساختن این ابنیة عظیم می‌خواستند عظمت شاهنشاهی بزرگ خود را به جهانیان نشان دهند. کتیبه بزرگ داریوش بزرگ بر دیوار جبهه جنوبی تخت جمشید، آشکارا گواهی می‌دهد که در این مکان هیچ بنایی از قبل وجود نداشته‌است. وسعت کامل کاخ‌های تخت جمشید 125 هزار متر مربع است.
همچنین موزه تخت جمشید که در سال 1311 در این مجموعه ساخته شده است و بنای آن مشابه بناهای باستانی هخامنشی است، در کاخ حرمسرای خشایارشاه هخامنشی قرار دارد. موزه تخت جمشید در سال 1316 افتتاح شد و امروزه علاوه بر آثار بازیافته در تخت جمشید، آثاری از دوره های ماقبل تاریخ و دوره اسلامی را نیز نمایش می‌دهد.

غار شیرآباد

غار شیرآباد در ۵۵ کیلومتری شرق گرگان، در حد فاصل شهرهای علی آباد کتول و آزادشهر و در جنوب روستای شیرآباد از توابع شهرستان خان به بین واقع گردیده است. فاصله این غار و آبشارهای شیرآباد از روستای شیرآباد کمتر از ۲۰ کیلومتر است، این غار اندکی بالاتر از آبشارها قرار دارد که به دلیل هجواری با روستای شیرآباد، نام روستا را بر آن نهاده‌اند. غار شیرآباد به نام غار دیو سپید نیز شناخته می‌شود زیرا اهالی منطقه اعتقاد دارند که این غار محل زندگی دیو سپید شاهنامه بوده است. غار شیرآباد یکی از غارهای مهم طبیعی و جالب استان گلستان به شمار می‌رود که دست بشر در ساخت آن دخالتی نداشته است. بیشترین بخش غار تاریک است و در انتهای آن چشمه ای دیده می‌شود که ظاهرا منشا ایجاد غار در گذشته بوده است. در درون غار به دلیل داشتن شرایط مطلوب و وجود آب، گونه‌هایی از مهره‌داران و بی‌مهره‌گان نظیر گاماروس، کرم، عنکبوت، خرچنگ آب شیرین، سوسک، خفاش، قورباغه جنگلی و سمندر زیست می‌کنند. رطوبت و دمای مناسب این غار، آن را تبدیل به زیستگاه مناسبی برای بعضی از گونه ها مثل سمندر کور غارزی گرگانی کرده که فقط در این غار و غارهای اطراف زندگی می‌کند، همچنین اطراف این مجموعه، زیستگاه مرال، شوکا، خرس، پلنگ، خوک وحشی، گربه جنگلی و رودک است.غارشیرآباد از نظر درجه سختی برای غارنوردان، غار ساده ای است که دسترسی به آن ساده بوده و غارنوردی در آن نیاز به ابزارهای حرفه ای ندارد.ه همراه داشتن کفش و لباس مناسب و چراغ قوه و باطری اضافه و همچنین طناب را پیشنهاد می‌شود.

جنگل توسکستان

جنگل توسکستان در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی گرگان و ۸۰ کیلومتری شاهرود در مسیری کوهستانی که از منطقه قله شاهکوه شاهرود می‌گذرد، قرار دارد. منطقه توسکستان به دلیل اشراف جغرافیایی که بر دشت گرگان دارد به نام دیدگاه هم نامیده می‌شود. روستایی به همین نام نیز در ابتدای جنگل توسکستان واقع شده است. حداقل اختلاف دما از پایین جنگل تا منطقه جهان نما، ۱۵ درجه سانتیگراد است، تابستان هوای منطقه بسیار مطبوع و حتی کمی سرد است.جنگل توسکستان میان دو رشته کوه واقع است که رودخانه ای پرآب از میان آن می‌گذرد. هرچه جاده را از میان جنگل به سمت بالا می‌پیماییم درختان تنک تر می‌شوند، به گونه ای که وقتی به جهان نما می‌رسید، پوشش گیاهی تغییر چشمگیری می‌کند و درختان توسکا کم کم جای خود را به درختان ارس می‌دهند. از این منطقه می‌توان به منطقه جنگلی جهان نما هم مرتبط شد.

برج گرگان

برج گرگان در میدان بسیج گرگان که بزرگترین میدان شهری شمال کشور با ۵ هکتارمساحت است، واقع شده است و بعد از برج میلاد دومین برج بلند کشور به شمار می‌آید. این برج به عنوان نماد مدرن شهر گرگان و استان گلستان محسوب می‌شود و شهر گرگان که شهر تاریخ و طبیعت است به همراه نمادها و جاذبه های متعدد تاریخی و طبیعی، یک نماد مدرن را نیز در خود جای داده است. ارتفاع برج گرگان ۵۷ متر بوده که در ۴ طبقه، یک طبقه زیرزمین با کاربری تجاری و اداری به مساحت ۱۵۰۰ متر مربع و یک طبقه آشپزخانه به مساحت حدود ۲۵۰ مترمربع در ارتفاع ۳۰ متری احداث شده است. همچنین، یک طبقه رستوران به مساحت ۳۰۰ متر مربع در ارتفاع ۳۴ متری و یک طبقه تراس به مساحت ۱۷۰ متر مربع در ارتفاع ۳۸ متری احداث شده است. در تراس برج گرگان، چشم انداز دلپذیری از نمای شهر و دشت گرگان و منطقه گردشگری سوگله یا هزارپیچ دیده می‌شود. رستوران گردان برج گرگان در یک فضای کروی شکل به ارتفاع ۱۲ متر، برج گرگان را از هر نظر متمایز ساخته است.

پارک شهر گرگان

پارک شهر گرگان دارای فضای سبزی زیبا و مفرح با پوشش گیاهی بسیار دیدنی و چشمگیر است که بازدید کنندگان از این شهر می‌توانند ساعات خوبی را در آن سپری نمایند. در قسمتی از این پارک وسایل بازی و ورزش نیز برای دوستداران تعبیه شده است که خصوصا افرادی که به ورزشهای صبحگاهی علاقمندند می‌توانند از آن بهره مند شوند. باغ روسها یا همان کنسولگری سابق روسیه نیز درمجاورت این پارک جای گرفته است. کاخ موزه گرگان که به نامهای کاخ اختصاصی گرگان، کاخ سلطنتی گرگان و موزه گرگان نیز معروف است در این پارک قرار دارد که خاندان پهلوی برای اقامت در گرگان از آن استفاده می‌نمودند. هم اکنون این بنا تبدیل به موزه شده است. در روبروی کاخ موزه آبنمایی موجودست که به زیبایی فضای این پارک افزوده است. در محوطه پارک شهر کتابخانه ای نیز برای علاقمندان موجودست که در واقع در سال ۱۳۵۸خورشیدی کتابخانه عمومی سابق گرگان به این مکان انتقال یافته و به کتابخانه عمومی شماره یک گرگان معروف شد که از فضای مناسبی برای دوستداران کتاب و کتابخوانی برخوردارست.

موزه صنایع دستی گرگان

خانه امیر لطیفی یا موزه صنایع دستی گرگان در بافت قدیم گرگان، خیابان امام خمینی جنب مسجدجامع و بازارچه سنتی نعلبندان قرار گرفته است. این بنا به مساحت ۹۵۶ متر مربع بنایی است دو طبقه که در اواخر دوره قاجار توسط مرحوم مهدی خان ملک به عنوان منزل مسکونی ساخته شده بود و دارای دوبخش هسته اصلی بنا و بخشهای خدماتی است. موزه صنایع دستی گرگان به عنوان اولین موزه صنایع دستی استان گلستان درخانه امیرلطیفی واقع شده است. این موزه تلاش می‌کند تا علاوه بر آشنا نمودن مردم با صنایع دستی منطقه پیام های آموزشی و فرهنگی تاثیر گذاری را در جامعه گسترش دهد و سبب رونق و احیای مجدد آنها در میان علاقه مندان گردد. رعایت تناسبات، اصل قرینگی، استفاده از مصالح همگون با اقلیم آب و هوایی که بنا در آن قرار گرفته است از ویژگیهای معماری این خانه است.

کاخ موزه گرگان

کاخ اختصاصی گرگان یا کاخ موزه گرگان و یا کاخ سلطنتی گرگان مربوط به دوره پهلوی اول است و در گرگان، پارک شهر (کتابخانهٔ سابق) واقع شده است. کاخ شهر گرگان که یکی از ۱۲ کاخ خانواده پهلوی در کشور و محل اقامت این خانواده در منطقه بوده است، پس از مرمت به کاخ موزه گرگان تبدیل شده است. این کاخ موزه اولین موزه شمال، چهارمین موزه تخصصی باستان‌شناسی و بیست و چهارمین موزه کشور محسوب می‌شود. این اثر در تاریخ ۲۶ آذر ۱۳۳۶ به شمارهٔ ثبت ۱۵۳۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و با مرمت و بازسازی در ۲۴ اردیبهشت ۱۳۸۸ افتتاح شده است. کاخ موزه گرگان شامل دو بخش همکف و طبقه بالاست که در طبقه همکف موزه 30 تن از مشاهیر استان گلستان از قرن سوم تا دوره پهلوی معرفی شده‌اند و در طبقه بالا 100 قلم از لوازم و اشیای دوره پهلوی، استراحتگاه خانواده پهلوی به نمایش گذاشته شده‌اند. در حیاط موزه سنگ قبرهایی از قرن 8 تا 14 قمری به تماشا گذاشته شده است. در سالن باستان‌شناسی آن نیز زوایایی از تاریخ سرزمین باستانی گرگان از 5000 سال پیش تا اواخر دوره قاجاریه به نمایش درآمده است.

منطقه چلچلی

منطقه شکار ممنوع چلچلی در جنوب شرق گرگان و شرق منطقه حفاظت شده جهان‌نما قرار دارد و کوه و رودخانه چلچلی نیز در همین منطقه قرار دارند که نام این منطقه نیز از همین کوه گرفته شده است. منطقه چلچلی به دلیل صعب‌العبور بودن و عدم توسعه راه‌های دسترسی، دارای طبیعتی بکر و نسبتا دست نخورده است، مساحت این منطقه ۳۳۱۰۰ هکتاراست. چشمه‌سارهای فراوان این منطقه سرچشمه رودخانه قره ‌سو را تشکیل می‌دهند. منطقه چلچلی یکی از بهترین مناطق زیست مرال، شوکا، پلنگ، خرس، خوک وحشی، کبک دری، قوچ و میش، کل و بز و انواع پرندگان شاخه‌نشین است. این منطقه به دلیل نزدیکی به مرکز استان و وجود قابلیت های بالقوه گردشگری در تمام فصول مورد بازدید مسافران قرار می‌گیرد و تنوع پوشش گیاهی و جانوری در آن باعث شده است که در میان پژوهشگران به عنوان یکی از مراکز پژوهشی شناخته شود. منطقه شکارممنوع زیستگاه‌هایی با ویژگی‌های بارز است که جمعیت جانوری آنها به دلیل شکار بی رویه رو به کاهش است و به همین خاطر معمولا در این مناطق برای مدتی محدود و به طور معمول ۳ تا ۵ سال، شکار ممنوع می‌شود تا جمعیت جانوری ترمیم گردد.

امامزاده نور

امامزاده نور (امامزاده اسحاق) گرگان در محله سرچشمه گرگان در بخش مرکزی گرگان واقع است. امامزاده اسحاق بن موسی بن جعفر یکی از مفاخر معنوی و روحانی شهر گرگان است که گفته می‌شود برادر امام رضا بوده است، مردم این شهر از سر ارادت، او را شاهزاده اسحاق نامیده و از قرن ششم هجری قمری مرقدی زیبا برایش بنا نهادند. مسجد جامع شهر گرگان در نزدیکی امامزاده نور واقع است و اطراف امامزاده در قرون گذشته محلی برای به خاک سپردن اموات بود که حدود ۶۰ سال پیش در حالی که قسمتی از زمین محوطه بیرونی امامزاده را جهت قبری می‌کندند، پلکانی دیده شده و در نتیجه کاوش به راهرویی برخوردند که تمام زیر صحن را در برگرفته بود.

پل تاریخی آق قلا

پل تاریخی آق قلا در شهرستان آق قلا (آق قلعه، پهلوی دژ) حدود 18 کیلومتری شهرستان گرگان قرار دارد. سابقا در این مکان قلعه ای هم وجود داشته که به مرور زمان تخریب شده است و درحال حاضر اثری از آن نیست. ارتفاع قلعه در آغاز ساختمان ۶ متر بوده و به صورت دایره ای شکل بنا گردید، رودی که قلعه را به دو قسمت تقسیم می‌کند رود گرگان نام دارد که توسط پلی بسیار محکم از آجر به هم مربوط می‌شود، این پل از بناهای دوران صفویه است و توسط شاه عباس درسال ۱۰۲۰ ه.ق در سفری که به مازندران و استرآباد کرده بود بنا شد. آق قلعه در ابتدا محلی برای اسکان قاجارها بود و تا دوران ناصرالدین شاه یعنی تا سال های ۱۳۰۰ ه.ق آباد بوده و از این تاریخ به بعد به تدریج مهاجرت قاجارها به تهران آغاز می‌شود و آق قلعه کم کم به صورت دژی متروک و مخروبه در می‌آید و به جای آنها ترکمن های آتابای ساکن می‌شوند. آق قلعه بعد از آنکه به دست ترکمن ها افتاد و شهرنشینی آغاز شد نابود شده و تنها پلی آجری از آن دوران به جا مانده است و پس از پیروزی انقلاب اسلامی آق قلا نام گرفته است.

آبشار های شیرآباد

آبشارهای شیرآباد در ۵۵ کیلومتری شرق گرگان و 6 کیلومتری جنوب شهر خان ببین از توابع شهرستان رامیان در حدفاصل شهرهای علی آباد کتول و آزادشهر و در جنوب روستای شیرآباد واقع گردیده اند. آبشار های شیرآباد در میان پارک جنگلی شیرآباد واقع شده ‌است. این آبشارها به شکل پله‌ای بوده و دربرگیرندهٔ ۷ آبشار است. بزرگ‌ترین آبشار آن ۳۰ متر ارتفاع دارد و ۲ حوضچه با عمق ۴۰ تا ۸۰ متر در پای دیواره آن به وجود آمده‌است. این آبشارها، از روستای شیرآباد کمتر از ۲۰کیلومتر فاصله دارند و برای رسیدن به آنها کافیست از مسیر خان ببین به روستای شیرآباد ۵ کیلومتر را به سمت جنوب بروید و بعد از روستای شیر آباد ۳ کیلومتر جاده آسفالته را ادامه داده، سپس راه مالرویی را پیش بگیرید. این راه، به سمت آبشارها پیش می‌رود. در نزدیکی این آبشارها غار شیرآباد قراردارد که جاذبه های گردشگری منحصربفردی را دارا است.

آبشار باران کوه

در میان آبشارهای استان گلستان، آبشار باران کوه یکی از زیبا ترین مکان های استان گلستان است که به علت مسیر طولانی پیاده روی و دسترسی سخت تر همچنان بکر و دست نخورده باقی مانده است. ریزش مداوم آب به صورت قطرات ریز و درشت شبیه باران از بالای صخره های پوشیده از خزه وجه تسمیه آبشار باران کوه است، این درحالی است که صخره های سبز در این منطقه شبیه چترهای زیبایی هستند که از یک طرف به کوه چسبیده و از سوی دیگر آویزان هستند، آبی که منشا این همه زیبایی در باران کوه است از دل غارها و چشمه ها تامین می‌شود، غارهای باران کوه کوچک، باریک و دراز بوده و تعداد آن زیاد است. مسیر آبشار باران کوه تا اولین رودخانه را می‌شود با اتومبیل طی کرد، هر چند جاده خاکی و ناهموار است اما بهتر است این مسیر را با ماشین طی کنیم، چرا که بعد از رودخانه چیزی در حدود دو و نیم الی سه ساعت پیاده روی دارد. همین پیاده روی طولانی و دور بودن مسیر باعث می‌شود خیلی ها نتوانند از آبشار باران کوه دیدن کنند.