جاذبه های گردشگری

عمارت قاضی بالا (خانه وفایی)

عمارت قاضی بالا یا خانه تاریخی وفایی در میان باغی مصفا و در کنار نهری پرآب واقع شده است. این خانه تاریخی در روستای قاضی بالا یا قاضی علیا در بخش خلجستان و در حدود 40 کیلومتری غرب قم قرار دارد.
با توجه به ساختار، تزئینات و مصالح بکار رفته، قدمت این عمارت را می‌توان به دوره اواخر قاجار نسبت داد. عمارت قاضی بالا در 22 اردیبهشت 1391 با شماره 30534 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این خانه اربابی در دو طبقه و به شکل شرقی- غربی و با ابعاد25/23×80/18متر ساخته شده است. باز بودن تمام فضاهای ساختمان به‌ویژه طبقه اول به باغ های اطراف و گردش نسیم و باد خنک در ساختمان و وجود دو مقرنس گچی که با وجود تخریب، زیبایی کم‌نظیر خود را حفظ کرده‌اند، می‌تواند از ویژگی‌های خاص این اثر محسوب شود.
خانه تاریخی وفایی جزو آثار تاریخی کمتر شناخته شده ی استان قم است که در کنار جاذبه های طبیعی روستای قاضی بالا قرار گرفته است. این اثر در طول سالیان دچار آسیب ها و تخریب های جدی شده است. به همین علت مرمت و بازسازی این اثر در برنامه های ضروری سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته و طرح مرمت عمارت قاضی بالا در مراحل اجرایی است.
منبع : chtn.ir - isna.ir

چشمه گلابی

چشمه گلابي در 17 کيلومتري جاده قديم داراب به شيراز در منطقه فسا رود قرار دارد. آب چشمه گلابی از تشکيلات آهکي شمال دشت داراب که کوه نمک در وسط آن قرار دارد، سر چشمه مي گيرد.
در 4 کيلومتري چشمه گلابي چشمه شور قرار دارد. اين دو چشمه به همراه شماري از چشمه هاي ديگر تامين کننده آب شهر داراب هستند. علت نامگذاري چشمه به چشمه گلابي شکل خاص آن است که شبيه ميوه گلابي است.
چشمه گلابی از مکانهای گردشگری قابل توجه استان فارس است که علاقمندان زیادی را به خود جلب می‌نماید.چشمه گلابی برای مردم داراب از اهمیت خاصی برخوردارست، چرا که یکی از منابع اصلی تامین آب شهر داراب است.

قلعه روستای دولت آباد

روستای دولت آباد قلعه ای مسکونی بازمانده از دوره قاجاریه و به نقلی دیگر مربوط به اواخر دوره زندیه است. این روستا تنها روستا در جهان است که ساکنان آن درون قلعه ای تاریخی زندگی می‌کنند. دور تا دور روستای دولت آباد را دیوارهای خشتی گلی بلند قلعه فرا گرفته که همچنان پابرجا مانده است. این روستا از نوع قلعه روستا محسوب می‌شود.
قلعه دولت آباد از نوع قلعه های دشتی و جلگه ای است که به صورت مستطیلی ساخته شده و 12 برج استوانه ای دارد که درون‌ آنها راه پله های مارپیچ برای رسیدن به محل نگهبانی وجود دارد. همچنین درون این برج ها محلی برای استراحت نگهبانان به صورت ماهرانه تعبیه شده است.
عنصر اصلی بنای قلعه خشت و گل است و در طول سالیان با وجود صدماتی که به آن وارد شده همچنان پابرجا مانده است. قلعه دولت آباد یک درب ورودی اصلی دارد که در ضلع جنوبی آن واقع است. این در بزرگ با دو لنگه چوبی عظیم، پوشیده از ورق های آهنی است که آن را از هجوم آتش و حمله مهاجمان محفوظ می‌داشت.
این قلعه دری فرعی نیز دارد که در ضلع شمالی واقع شده و برای استفاده در مواقع ضروری ساخته شده بود. بالای این در فرعی اتاقی مشرف به درون و بیرون قلعه قرار دارد که به نظر می‌آید محل استقرار فرماندهان بوده باشد.
پس از ورودی در اصلی دالانی قرار دارد که دو طرف دالان محل استقرار چهار نگهبان دیده می‌شود.
همان طور که ظاهر قلعه نشان می‌دهد، این قلعه توسط حاکمان محلی برای استقرار نظامیان ساخته شده بود و ورود غیر نظامیان به این قلعه منع می‌شد. قلعه دولت آباد در دوره قاجار محلی برای محافظت از راه ها و کنترل مردم محلی بوده است. همچنین شاهان و رجال قاجار در گذر از مسیر قم به اصفهان در این قلعه استراحت می‌کردند.
پس از مدتی با تغییر و تحولاتی که در اوضاع حاکمان محلی به وجود می‌آید، این قلعه از حضور نظامیان خالی می‌شود و دو طایفه بزرگ کوچ نشین علی مردانی و کدخدازاده در این قلعه ساکن می‌شوند. این دو طایفه تا مدتی رویه کوچ نشینی خود را حفظ کردند و برخی از فصول سال را در مناطق خارج از قلعه چادر نشینی می‌کردند.
ساکنان روستا ابتدا دور تا دور قلعه خانه هایی ساختند که به لحاظ ساختار شبیه یکدیگر بود و از یک نقشه پیروی می‌کرد. برخی از این خانه ها هم دو طبقه ساخته شده بود. اصطبل ها هم بخشی از این خانه ها بودند. خانه ها در عین سادگی با محاسبات دقیق طراحی و فرم معماری ایرانی بنا شده اند.
به دلیل امنیت قلعه بعد از مدتی مهاجرانی از شیراز، اصفهان و لرهای بختیاری به علت تبعید طایفه ای توسط حاکمان یا مهاجرت حاصل از فشار اقتصادی، ساکنان جدید این قلعه شدند. به سبب این مهاجرت ها خانه های بیشتری ساخته شد و کوچه های تودر تو به وجود آمد که خیابان شمالی جنوبی روستا، دسترسی به این کوچه ها را آسان می‌کند.
در آن زمان اطراف قلعه دولت آباد دشت ها و باغ های سرسبز، قنات ها و نهرها با آب های زلال و روان و رودخانه قمرود که در ضلع شرقی قلعه در اکثر فصول سال پرآب بود، قرار داشت و جلوه ای زیبا و آباد به این روستا می‌بخشیدند.
آب مصرفی ساکنان از چاه های کم عمقی که در برخی خانه ها و مسجد روستا حفر شده بود تامین می‌گردید. همچنین برای ذخیره آب در کنار در ورودی قلعه آب انباری احداث کردند.
در سال های اخیر خشکسالی و بی آبی باعث بیابانی شدن فضای اطراف قلعه شده و کشاورزی و دامداری اهالی روستا نیز محدود شده است. در حال حاضر خانواده های اندکی در این قلعه زندگی می‌کنند و اکثرشان از کهنسالان و میانسالان هستند. جوانان به علت خشکسالی و بیکاری به شهرها کوچ کرده اند. اما همچنان زندگی درون این قلعه ی تاریخی به شیوه ای سنتی جریان دارد. یک مغازه و مسجدی قدیمی درون این قلعه برقرار است و کشاورزان به کشت محصولات کم آب نظیر گل سرخ، زعفران، گندم و جو می‌پردازند.
رو به روی در اصلی قلعه مجموعه ای از خشت و گل وجود دارد که ابتدا کاروانسرا بوده و به عنوان شترخان هم شناخته می‌شود و بعدها تغییر کاربری داده است. همچنین آسیاب و آب انبار مجاور قلعه در فهرست آثار ملی ثبت شده اند.
بارگاه امامزاده ساریه خاتون، مقبره درگذشتگان و شهدای روستای دولت آباد در کنار امامزاده، خارج از قلعه در این روستا قابل مشاهده است و هرساله مراسمات مهم مذهبی در این مکان برگزار می‌گردد. به ویژه آیین نخل گردانی از سنت های بسیار قدیمی روستای دولت آباد است که هرساله برای عزاداری امام حسین(ع) برقرار می‌شود. نخل از ابعاد بزرگی برخوردار نیست و بخش پایین نخل که همانند تابوت است دارای 140 سال قدمت است اما بخش بالایی نخل دارای چوب های نو تر است.
مسکونی بودن این قلعه تاریخی، آثار تاریخی اطراف آن و طبیعت روستای دولت آباد آن را مستعد روستاگردی و بوم گردی کرده است، آماده سازی زیرساخت ها، حفاظت از قلعه و حضور گردشگران می‌تواند موجب رونق دوباره ی روستای دولت آباد شود.
عملیات مرمت قلعه تاریخی دولت آباد در سال 1396 از سوی سازمان میراث فرهنگی آغاز شده است. لازم به ذکر است این اثر در سال 1391 با شماره ثبت30533 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع : مستند دولت آباد : تهیه شده توسط علی جهانی
chtn.ir - isna.ir - shafaqna.com

کاروانسرای دیر گچین

کاروانسرای دیر گچین ملقب به مادر کاروانسراهای ایران است و به نام های دژ کردشیر، دیر الجص، قلعه دیر کاج نیز موسوم شده است. این کاروانسرا بر سر شاهراه ارتباطی جنوب شرق به غرب و مسبر قم به ری قرار دارد. موقعیت جغرافیایی این منطقه از گذشته اهمیت زیادی داشته و جزو مسیرهای اصلی و پر رفت و آمد است. کاروانسرای دیر گچین در روزگاران قدیم که امکاناتی وجود نداشت مامنی برای مسافران راه های دور بوده و جزو منزلگاه های مهم منطقه محسوب می‌شد.
درحال حاضر کاروانسرای دیرگچین در مرکز پارک ملی کویر واقع شده است .
به گفته بعضی از محققین بنای این کاروانسرا از دوره ارد شیر بابکان وجود داشته و قدمت آن به حدود 1750 سال پیش می‌رسیده که تعریف و توصیف آن در کتب جغرافی دانان و سیاحان غرب و مستشرقین خارجی آمده است. این بنا در دوران سلجوقی مورد بازسازی قرار گرفت و در دوره صفوی به صورت چهار ایوانی درآمد و مورد ترمیم قرار گرفت. در دوره قاجار نیز بناهایی به آن ملحق شد .در سال های اخیر نیز این بنا توسط سازمان میراث فرهنگی مورد مرمت و پاکسازی قرار گرفت.
از دلایل نام نهادن کاروانسرای دیر گچین به عنوان مادر کاروانسرا های ایران قدمت، وسعت و نوع ساخت این کاروانسرا، وجود کلیه مایحتاج مسافرین در داخل کاروانسرا شامل: مسجد، آسیاب، حیات خلوت، حمام و توالت عمومی است.
به صورت کلی مساحت این بنا و ملحقات خارج از آن به 19 هکتار می‌رسد و به شکل چهار ایوانی است و پلانی مربعی دارد. این کاروانسرا دارای 6 برج است که چهار برج به قطر 6 متر در گوشه ها و دو برج نیمه مدور در طرفین ورودی قرار دارد. در هر ضلع این بنا 12 حجره یک طبقه ی مربعی وجود دارد که یک درب ورودی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. حجره ها از طاقچه‌هایی با تورفتگی و قوس‌هایی زیبا، محل اجاق و سقف چهار ترک برخوردارند. شترخوان ها به صورت دالان های طویل به عرض تقریبی 6 متر با سقف های ضربی در پشت حجره ها قرار دارد.
در ضلع جنوب شرقی این کاروانسرا مسجدی 300 متر مربعی قرار دارد و درضلع شمال شرقی آن حیاط خلوتی طراحی شده که محل استقرار مهمانان ویژه و مأموران حکومتی بوده است.
در گوشه شمال غربی بنا هم آسیابی سنگی و در ضلع جنوب غربی یک حمام با تمام اجزا از جمله سربینه، گرم خانه، خزینه و سرویس بهداشتی قرار دارد .
بنای قلعه گلی کنار کاروانسرا، کوره آجرپزی، آب انبار و قبرستان از ملحقات این بنا هستند که خارج از کاروانسرا قرار دارند.
منبع : mehrnews.com - tasnimnews.com - t.me/qom_miras

تشکوه

تشکوه یا تشوه کوه آتشینی است که در شرق شهرستان رامهرمز و در جاده رامهرمز به ابوالفارس قرار دارد. این کوه از گذشته های دور به صورت شبانه روزی می‌سوزد و آتش از حفره هایی که بر روی این کوه وجود دارد شعله می‌کشد. این شعله ها به ویژه در شب منظره منحصر به فردی را ایجاد می‌کند. تشکوه در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
به گفته‌ی کارشناسان زمین‌شناسی دلیل شعله‌ور شدن آتش کوه، گوگرد موجود در زمین و متصاعد شدن گاز طبیعی از عمق زمین به سطح است. گازهای هیدروکربوری از لایه‌های مختلف زمین عبور می‌کنند و از هر درز و شکافی در سطح زمین به بیرون نشت کرده و شعله‌ور می‌شوند؛ به طوری که هنگام شب، نور سوختن این گاز بیشتر دیده می‌شود. این گازهای گوگردی بوی نامطبوعی را در اطراف کوه ایجاد می‌کنند و ممکن است حضور طولانی مدت در جوار این گازها باعث مسمومیت شود.
اگر در گوشه و کنار تشکوه گودالی کوچک حفر کنید، می‌بینید که بلافاصله گاز طبیعی از گودال بیرون می‌آید و بعد از آن، به چشم خودتان می‌بینید که چطور از همان گودال کوچک شعله زبانه می‌کشد. این تنها کاری است که می‌توانید برای شعله‌ور کردن آتش در اطراف این کوه انجام‌دهید؛ چراکه از هیچ راه دیگری قادر نخواهید بود در اطراف تشکوه آتش روشن کنید. دلیلش هم این است که حجم گازهای متصاعد شده در اطراف این کوه به قدری زیاد است که ترکیب هوای اطراف را بهم زده وچون زور اکسیژن موجود به این گاز نمی‌رسد، بنابراین به هیچ وجه آتش دیگری در این منطقه روشن نخواهد شد.
این روزها تشکوه توجه گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. در مسیر تشکوه زمین های کشاورزی و تپه های زیبایی وجود دارد که مملو از سبزی و طراوت است. در این میان رودخانه زیبا و پرآبی است که رهگذران مدت زمانی در کنار آن وقت به شادی می‌گذرانند. البته مسیر دسترسی به کوه کمی دشوار است و تابلوهای راهنمای مشخصی هم در طول راه وجود ندارد. بنابراین حتما از محلی های منطقه کمک بگیرید.
رامهرز یکی از شهرستان های استان خوزستان است که در غرب این استان قرار دارد و یکی از شهر های تاریخی ایران محسوب می‌شود. این شهرستان جاذبه های گردشگری بسیاری دارد که کمتر شناخته شده اند.

پارک جنگلی قرق

پارک جنگلی قرق در 23 کیلومتری شرق گرگان در کنار جاده گرگان - مشهد واقع شده و مساحت آن 650 هکتار است و در محیط جلگه‌ای قرار دارد که ارتفاع نسبی این جنگل دارای 105 متر از سطح دریا است. این پارک محل نگهداری گوزن های بومی جنگل های شمال ایران است.
پارک جنگلی قرق یکی از تفرجگاه‌هاى مهم شهرستان گرگان در استان گلستان محسوب می‌شود که در تمام طول سال مورد بهره‌بردارى قرار مى‌گیرد .
مسافرانی که این مکان را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌کنند می‌توانند از تمام امکانات تفریحی و رفاهی موجود در این پارک بهره‌مند شوند امکاناتی نظیر شبکه‌های آبرسانی، برق رسانی، سرویس‌های بهداشتی، پارک وحش، پارک کودک، پناهگاه‌های چوبی، محدوده کمپینگ و پیک نیک، فروشگاه و رستوران، ساختمان نگهبانی و انتظامی، مسیرهای آسفالته ماشین‌رو و پیاده‌رو و ... .
وجود راه های آسفالت در داخل پارک و محدوده حیات وحش، این پارک را از دیگر مجموعه جنگلی هم ردیف خود متمایز نموده است. همچنین محل احداث موزه روستایی گلستان ( دومین موزه روستایی کشور ) در این پارک جنگلی است.

مجتمع رفاهی گردشگری مارال ستاره قم

مجتمع خدمات رفاهی گردشگری مارال ستاره در کیلومتر ۳۰ اتوبان قم – کاشان واقع شده است. این مجتمع با وسعت یکصد هزار متر مربع یکی از بزرگترین واحدهای خدمات رسانی بین راهی کشور است. این مجتمع با اخذ استانداردهای مختلف و کسب رتبه ممتاز در رده بندی طرح تطبیق استاندارد کشوری سعی در ارائه خدمات ممتاز به مسافرین و زائرین این منطقه را دارد.
این مجموعه شامل سه سالن مجزا از یکدیگر است و هرکدام کاربردهای خاص خود را دارند : سالن شیخ بهایی، سالن پروین اعتصامی، سالن سهراب سپهری. همچنین این مجموعه دارای جایگاه سوخت نیز است.
سالن شیخ بهایی به نام سالن سنتی نیز معروف است. این سالن با وسعتی نزدیک به ۱۵۰۰ متر مربع فضای مسقف و ۳۰۰۰ متر مربع پارکینگ و ۲۵۰۰ متر مربع فضای بازی کودکان با فضایی کاملاً سنتی برای ارائه خدمات به مسافرانی که مایل هستند زمان بیشتری را در این مجتمع بگذرانند و از فضای سنتی لذت ببرند، آماده شده است. رستوران سنتی، چایخانه سنتی، نمازخانه و سرویس بهداشتی، آلاچیق های سنتی در فضای باز و اینترنت رایگان از دیگر خدمات این بخش است.
ساختمان شیخ بهایی با معماری الهام گرفته از معماری عصر صفویه و ترکیبی با معماری اسلامی با توجه به معماری بومی کویر بنا شده است. از نقاشی ها و سفال گری های فراوانی برای دکوراسیون داخلی آن استفاده شده است. مبلمان چوبی با روکش های جاجیم و گلیم و لوسترهای مسی و حوض های سنتی داخل این بنا یادآور دوران قدیم است.
سالن سهراب سپهری با وسعتی نزدیک به ۳۰۰۰ متر مربع فضایی مسقف و پارکینگی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع جهت ارائه خدمات به مسافرینی که با وسیله شخصی خود مسافرت می‌کنند تجهیز شده است. رستوران ایرانی، فست فود، کافی شاپ و فروشگاه برای تهیه سوغات قم، از قسمت های دیگر این سالن است.
سالن پروین اعتصامی با وسعتی بالغ بر ۲۵۰۰ متر مربع فضای مسقف و پارکینگی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع جهت ارائه خدمات به مسافرینی که وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس مسافرت می‌کنند، تجهیز شده است. ارائه سرویس در این سالن به گونه ای مدیریت شده است تا مسافران بتوانند با سرعتی مناسب همراه با کیفیت ایده آل این خدمات را دریافت کنند.
کافی شاپ، رستوران ایرانی، فست فود، غرفه های خرید متعدد و اینترنت رایگان از جمله خدمات این سالن است.

پل سفید اهواز

اهواز یکی از کلانشهرهای ایران است که در بخش مرکزی شهرستان اهواز قرار دارد و به عنوان مرکز استان خوزستان شناخته می‌شود .
رودخانه کارون پرآب ترین رودخانه ایران، با سرچشمه گرفتن از کوه های بختیاری، با ورود به اهواز، این شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند. بخش شرقی مرکز شهر، بافت قدیمی‌‌تر شهر و بیشتر کارخانه‌ها و اداره‌های وابسته به نفت و فولاد را در خودش جا داده است. بخش غربی کمی مسکونی‌تر است .
نخستین پل مدرنی که بر روی رودخانه کارون در اهواز ساخته شده پل سیاه ( پل فلزی راه آهن ) است که در سال 1308 احداث شد و راه‌آهن سراسری را به بندر امام خمینی ( بندر شاپور سابق ) متصل می‌کرد. این پل که به دلیل رنگ سیاه بدنه و پایه‌ های آن به این نام خوانده می‌شود امروزه نیز در شهر قرار دارد و دارای 1150 متر طول و 6 متر عرض است .
در سال 1312 اریک کسوندسن، ریاست اداره بهره‌برداری راه‌آهن ناحیه جنوب اهواز و معاونت فنی و مهندسی این اداره سیف‌الله‌خان، مشاور پروژه ساختمان، طرح ایجاد یک پل جدید بر روی کارون را در یازده صفحه به وزارت کل طرق و شوارع ارایه کردند .
در آن زمان نزدیک به پنجاه سال از احداث و افتتاح پل بروکلین، نخستین پل فلزی جهان گذشته بود. این طرح برای سهولت عبور و مرور اهالی شهر اهواز بود و سه محل برای اجرای آن پیشنهاد شد. این پل اولین پل ماشین‌رو و عابر پیاده به شمار می‌رفت که اهواز قدیم و جدید را به هم مربوط می‌کرد.
در پی ارایه این طرح، قراردادی بین میرزا علی خان منصور - وزیر طرق و شوارع ایران - و اسکارلیندال - نماینده شرکتی سوئدی منعقد شد. بر اساس این قرارداد شرکت مذکور -که به سنتاب شهرت داشت- مسوولیت ساخت پل کارون اهواز و امتحان زمین و تهیه نقشه‌های اصلی را بر عهده گرفت. کل هزینه عملیات را پنج‌ میلیون و هفتصد و هشت هزار ریال (5.807.000 ریال) برآورد کردند و بانک ملی ایران موظف شد آن را طی ۱۲ فقره چک بپردازد. شرکت سنتاب، کشور سوئد را به عنوان منبع تهیه فولاد مورد نیاز و سایر مصالح و لوازم ساختمان پل در نظر گرفت و پس از تایید رسمی سفارت ایران در استکهلم این امر به این کشور سپرده شد .
در روز سی ام شهریور ۱۳۱۵ این پل با بیش از هفت ماه تاخیر به ناحیه راه‌آهن جنوب تحویل داده شد و در آن زمان کارشناسان سنتاب ضمانت بیست و چهار ماهه و عمر مفید پنجاه ساله آن را تضمین کردند. این پل در تاریخ پانزده آبان ۱۳۱۵ افتتاح و عبور و مرور اهالی از شهر قدیم اهواز به شهر جدید شروع شد. البته استفاده از این پل شرایطی نیز داشت که عبارت بودند از :
۱- در زمان عبور، بیش از یک ماشین روی پل حرکت نکند .
۲- حرکت چند درشکه پشت سرهم روی پل ممنوع باشد .
۳- سرعت اتومبیل روی پل بیش از ۵ کیلومتر در ساعت نباشد .
این پل تماما فلزی است و 501.2 متر طول و 9.8 متر عرض دارد. دو پیاده رو در این پل تعبیه شده و در وسط آن نیز مسیر اتومبیل ها قرار گرفته است .
دو دهانه (قوس) بزرگ پل ۱۳۶ و ۱۳۰ متر طول دارند و سه دهانه میانی ۴۹ متری و دو دهانه کناری به طول های ۱۲ و ۲۰ متر نیز در کنار آنها قرار گرفته اند. پل سفید را بر روی پایه بتنی ساخته اند و تمامی قطعات پل با استفاده از پیچ و مهره به هم وصل شده اند.
در گذشته عبور و مرور درشکه و وسایل نقلیه سبک، انسان و احشام و … از طریق این پل انجام می‌شد و امروزه عبور عابران و وسایل نقلیه به صورت یک طرفه بر روی آن صورت می‌گیرد .
این اثر در تاریخ 26 آبان 1378 با شماره ثبت ۲۴۹۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت تا حفاظت های لازم از آن صورت گیرد. اولین عملیات بازسازی پل در تابستان سال ۱۳۸۹ در دستور کار قرار گرفت و قرار بر این شد که عملیات جوش‌کاری اتصالات و قطعات فرسوده و همچنین رنگ‌آمیزی پل صورت گیرد. انجام نورپردازی نیز بخش دیگری از این عملیات بود و تجهیزات مورد نیاز برای آن با حمایت مالی بانک ملی از کشور ایتالیا تهیه شدند .
هدف از این بازسازی، رفع خطرهای احتمالی به دلیل گذشت چندین سال از عمر مفید پنجاه ساله پل بود و بهینه‌سازی، مرمت و احیای سمبل تاریخی شهر نیز اهداف دیگر پروژه را تشکیل می‌داد .
آنچه که در نگاه اول توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند رنگ سفید پل است که آن را به عروس شهر شبیه می‌کند. همچنین این پل به عنوان نماد شهر اهواز نیز محسوب می‌شود.
سالانه گردشگران زیادی که به اهواز سفر می‌کنند مخصوصا در اواخر پاییز و اوایل بهار که از گرمای هوا کاسته شده از این پل نیز بازدید می‌کنند. جدا از زیبایی های پل، جوش و خروش کارون از دیگر دلایل محبوبیت پل سفید است که مردم را به حاشیه خود می‌کشاند و لحظاتی به یاد ماندنی را به آنها هدیه می‌دهد .

پارک جنگلی سراوان

ﭘﺎرک ﺟﻨﮕﻠﯽ سراوان رشت ﺑﺎ وﺳﻌﺖ 1487 ﻫﮑﺘﺎر و 50 ﺗﺎ 250 ﻣﺘﺮ ارتفاع از سطح دریا در ﻗﺴﻤﺖ ﻏﺮﺑﯽ ﺟﺎده رﺷﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ حدودا 17 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮی از شهر رشت ﻗﺮار دارد.
ﭘﺎرک ﺟﻨﮕﻠﯽ ﺳﺮاوان از ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎی ﺟﻨﮕﻠﯽ ﮔﯿﻼن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ دارا ﺑﻮدن ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر و ﺣﺘﯽ در ﺟﻬﺎن ﮐﻢ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﺖ.
اﯾﻦ ﭘﺎرک ﺟﻨﮕﻠﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ نزدیکی به مرکز استان، نزدیکی به جاده سراسری که دسترسی آسان را برای علاقه مندان امکان پذیر می‌سازد نسبت به سایر پارک های جنگلی گیلان از اهمیت بیشتری برخوردار است و یکی از جاذبه های طبیعی گردشگری مهم برای شهر رشت محسوب می‌شود .
طبیعت و چشم انداز های تماشایی و بی نظیر این پارک جنگلی همراه با رودخانه و دریاچه ای مسحور کننده، جاده های جنگلی زیبا و امکانات مناسب با امنیت بالا برای گردشگران باعث شده به یکی از تفریگاه های اصلی رشت تبدیل شود.
در این پارک جنگلی وسایل بازی تفریحی و هیجانی مانند پینت بال و موتور چهار چرخ نیز وجود دارد .
یکی دیگر از دیدنی های جذاب پارک جنگلی سراوان، موزه میراث روستایی ایران است که در میان این پارک قرار دارد و شیوه زندگی روستایی مردمان گیلان را به نمایش گذاشته است که در تمام طول سال توجه گردشگران زیادی را به سوی خود جلب می‌کند.

پارک جنگلی دلند

پارک جنگلی دلند در محدوده شهرستان رامیان و در کنار جاده اصلی گرگان - مشهد واقع شده است. واژه دلند به معنی منطقه‌ای که پوشیده از جنگل‌های انبوه است، است. پارک جنگلی دلند تنها پارک جنگلی جلگه ای و در واقع آخرین بقایای جنگل های جلگه ای شمال جاده تهران - مشهد است.
مساحت این پارک 450 هکتار است و از نظر تفرجگاهی به علت داشتن فاصله کم با شهر های دلند، خان ببین، رامیان، آزاد شهر و گنبد کاووس پذیرای گردشگران و زایران حرم مطهر رضوی است.
این پارک پوشیده از درختان با ارزش جنگل های شمال مانند بلوط، افرا و انجیلی است و از امکانات تفرجگاهی مانند شبکه آبرسانی و برق رسانی، فروشگاه مواد غذایی، پارک بازی بچه ها، سرویس بهداشتی، سکوه های برداشت آب، کمپ چوبی و ... برخوردار است. همینطور مجتمع اقامتی و تالار پذیرایی در نزدیکی پارک موجود است.

پارک جنگلی النگدره

پارک جنگلی النگدره به فاصله 3 کیلومتری گرگان در دامنه جنگل های انبوه شمالی قرار گرفته و رودخانه ای از دل آن می‌گذرد.
رودخانه ملاشی از قسمت جنوبی النگدره تا شمال امتداد دارد. وجود سه چشمه آب در مجاورت این رودخانه به اهمیت این تفرجگاه می‌افزاید و چشم انداز طبیعی منحصر به فردی ایجاد کرده است.
این جنگل در بهار و تابستان و به ویژه در روزهای گرم و آفتابی، مملو از افردی است که از هوای شرجی و گرم شهر به این منطقه می‌آیند. هوای جنگل النگدره حداقل 10 درجه خنکتر از نقاط شهری است .
راه دسترسی به پارک مناسب و آسفالته است. امکانات موجود در پارک جنگلی النگدره شامل شبکه های آب رسانی و برق رسانی، سرویس های بهداشتی، نمازخانه، پارک کودک، زمین ورزش بزرگسالان، ساختمان نگهبانی، فروشگاه مواد غذایی و ... است.

ییلاق و روستای جهان نما

منطقه حفاظت شده جهان نما که از نام یک دهکده ییلاقی در دامنه آن اقتباس شده است، در سال 1352 بر اساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست با وسعتی معادل 30650 هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام گردید .
جهان نما، سعد آباد محله، آب دره و دهکده های دیگر منطققه حفاظت شده جهان نما مورد استقبال گردشگران هستند.
پست ترین نقطه جهان نما 60 متر و بلندترین نقطه 1068 متر بالاتر از سطح دریاست.
روستای جهان نما درون منطقه حفاظت شده قرار دارد و همین باعث شده است تا در فصولی که هوای قابل تحملی در این روستا موجود باشد گردشگران به صورت فردی یا گروهی به کوهنوردی در این منطقه بپردازند. جنگل های پهن برگ و سوزنی برگ و جانوران وحشی و برج تاریخی رادکان از منابع اکوتوریستی استان گلستان است که در حدود این روستا است .
این روستا فصول معتدلی دارد به نحوی که تابستان ها هوایی معتدل و زمستان ها هوایی سرد در این منطقه حکم فرماست. در پاییز و زمستان روستای جهان نما خالی می‌شود چرا که دما بسیار کاهش یافته، برف می‌بارد و سرمای استخوان سوزی دارد به همین علت لقب روستای ییلاقی گلستان را گرفته است .
دهکده ییلاقی جهان نما بسیار زیبا و بکر است و هیچگون امکاناتی چون آب و برق و تلفن و غیره ندارد .
مسیر دسترسی به روستای جهان نما از سمت شهر کردکوی هست. از کردکوی به سمت پارک جنگلی کردکوی و روستای درازنو و رادکان بروید و در ادامه مسیر به روستای جهان نما می‌رسید. این جاده در حدود 70 کیلومتر است که 30 کیلومتر آن خاکی و سنگریزه ای است که بهتر است ماشینی که انتخاب می‌کنید دو دیفرانسیل و شاسی بلند باشد .

بازار نعلبندان

بعد از میدان شهرداری گرگان، راسته باریکی وجود دارد که با چرخش‌ها و پیچ‌های متنوع، مجموعه یک بازار محلی را شکل می‌دهد که به بازار نعلبندان معروف است. این بازار دایمی و تاریخی در بافت تاریخی شهر گرگان قرار دارد و با وجود حفظ بافت تاریخی خود کماکان به عنوان یکی از بازار های معروف و فعال محلی این شهر به حیات خود ادامه می‌دهد.
بازار نعلبندان از گذشته‌ها تاکنون قلب تپنده شهر استرآباد ( نام قدیم گرگان ) به شمار می‌رفته است و قدمت آن به قرن چهارم هجری می‌رسد .
بازار تاریخی گرگان در روزگاران گذشته بزرگترین بازار شمال کشور محسوب می‌شد و از جمله مراکز مهم داد و ستد کالا، توزیع نشر افکار و عقاید فرهنگی و اجتماعی بوده است. از این رو بناهای مختلفی چون حمام، کاروانسرا، مسجد، مدرسه و ... در محوطه و اطراف بازار ساخته شده بود که از برخی از‌ آنها تنها اسمی مانده است. برخی از بناهای بجا مانده شامل حمام قاضی، مسجد جامع، تکایای قدیمی، آب انبار و عمارت محمدشاه می‌باشند.
این بازار یکى از مراکز مهم عرضه انواع محصولات بومى و غیربومى است و محصولات صنایع‌ دستى آن، به ویژه دستبافت‌هاى ترکمنى بسیار محبوب و مشهور هستند. در حال حاضر، این بازار محصولات متنوعی را از مواد خوراکی تا پوشاک را در برمی‌گیرد و هر روزه اهالی شهر بیشتر مایحتاج روزانه خود را از آن خریداری می‌کنند .
این بازار محلی برخلاف دیگر بازارهای سنتی و قدیمی ایران، سرپوشیده نیست، راسته پیچ در پیچی را شامل می‌شود که در دو طرف آن دکان‌ها صف کشیده و با سقف‌های شیروانی خود یادآور باران‌های همیشگی شمال هستند. شاید علت سرباز بودن این بازار نوع خاص معماری یا شرایط اقلیمی آن زمان بوده است .
در مورد نام مکان باید گفت در گذشته در راسته بزازان فضای بزرگی برای نعل زدن به اسب‌ها بوده است و کاروان‌های مختلفی که از این مسیر می‌گذشتند، اسبان خود را در آنجا نعل می‌زدند و از آن جهت به این میدان، نعلبندان گفته‌اند .

آبشار کبودوال

آبشار کبودوال در 5 کیلومتری جنوب شرقی شهر علی آباد کتول در محل پارک جنگلی کبودوال واقع شده است. آبشار کبودوال تنها آبشار تمام خزه ای ایران است. از پارک جنگلی تا محل آبشار اصلی کبودوال حدود ۲۰ دقیقه پیاده‌روی زمان می‌برد .
آبشارهای کوچک و بزرگ زیادی در امتداد رودخانه‌ی کبودوال خودنمایی می‌‌کنند که در زیر هر آبشار حوضچه های جالبی بوجود آمده که برخی جوانان منطقه از آن برای شنا و آبتنی استفاده می­‌کنند .
نکته قابل توجه برای مسافران این منطقه این است که در مسیر آبشار سکوها و چادرهای انفرادی و گروهی به تعداد کافی و مناسب وجود دارد. این منطقه در ایام نوروز همینطور سایر ایام تعطیل سال علاقمندان به طبیعت را به خود جذب می‌کند .
تفرجگاه پارک جنگلی کبودوال با داشتن امکاناتی چون جاده آسفالت، شبکه آب و برق، فروشگاه مواد غذایی، سرویس بهداشتی سنگ فرش بودن مسیر دسترسی به آبشار و امکان پیاده روی راحت, نمازخانه, وجود آلاچیق و سکوی استراحت به همراه تاسیسات مکانیکی و برقی محوطه و محوطه سازی, و پارکینگ مناسب در ابتدای مسیر جنگلی و ... برای جلب گردشگر از تفرجگاه های مهم استان گلستان محسوب می‌شود.

پارک جنگلی کبودوال

پارک جنگلی کبودوال در 5 کیلومتری جنوب شهر علی آباد کتول مورد توجه علاقمندان بیشماری است. پارک طبیعی کبودوال با تنوع و تراکم پوشش گیاهی یکی از زیستگاه های گیاهی با ارزش محسوب می‌شود. این تفرجگاه با داشتن منظره‌ی بسیار بدیعی و امکاناتی برای جلب گردشگر از نقاط مهم تفریحی استان گلستان محسوب می­‌شود .
یکی از ویژگی های این پارک جنگلی قرار داشتن آبشار کبودوال در میان آن بوده که تنها آبشار تمام خزه ای ایران است. از پارک جنگلی تا محل آبشار اصلی کبودوال حدود ۲۰ دقیقه پیاده‌روی زمان می‌برد .
آبشارهای کوچک و بزرگ زیادی در امتداد رودخانه‌ی کبودوال خودنمایی می‌‌کنند که در زیر هر آبشار حوضچه های جالبی بوجود آمده که برخی جوانان منطقه از آن برای شنا و آبتنی استفاده می­‌کنند .
نکته قابل توجه برای مسافران این منطقه این است که در مسیر آبشار سکوها و چادرهای انفرادی و گروهی به تعداد کافی و مناسب وجود دارد. این منطقه در ایام نوروز همینطور سایر ایام تعطیل سال علاقمندان به طبیعت را به خود جذب می‌کند .
پارک جنگلی کبودوال از امکاناتی نظیر جاده آسفالت، شبکه آب و برق، فروشگاه مواد غذایی، سرویس بهداشتی سنگ فرش بودن مسیر دسترسی به آبشار و امکان پیاده روی راحت, نمازخانه, وجود آلاچیق و سکوی استراحت به همراه تاسیسات مکانیکی و برقی محوطه و محوطه سازی, و پارکینگ مناسب در ابتدای مسیر جنگلی و ... جهت استفاده گردشگران بهره مند است.
پوشش گیاهی منطقه جنگلی و از درختان برگ ریز و پهن برگ است که تمامی پارک را احاطه کرده و چشم اندازهای زیبایی را پدیدار ساخته است.

پارک جنگلی ناهارخوران

پارک جنگلی ناهارخوران از قدیمی ترین تفرجگاه های استان گلستان بوده که در 4 کیلومتری جنوب شهر گرگان واقع شده است. دارای فضاهای جنگلی در طرفین جاده برای تفرج است که با داشتن آب و هوای مناسب و دامنه پر شیب جنگلی پذیرای گردشگران است.
این پارک دارای مهمانسراهای عمومی و ویژه، کمپ های اقامتی، رستوران، فروشگاه، نمازخانه، سرویس بهداشتی و دیگر امکانات رفاهی و تفریحی است.

پارک جنگلی امام رضا

پارک جنگلی امام رضا (ع) در 4 کیلومتری جنوب شهر کردکوی واقع شده است و مساحت آن 54 هکتار است.
از ویژگی های این پارک جنگلی داشتن آب و هوای خنک در تابستان، درختان سر به فلک کشیده و همچنین عبور رودخانه پلنگ پا از وسط پارک است.
امکانات تفرجگاهی آن شامل : وجود جاده دسترسی، شبکه برق، شبکه آب، ساختمان های اقامتی، رستوران زیبا، فروشگاه های مواد غذایی، نمازخانه، سرویس های بهداشتی و پارک بازی و ... است.

روستای درازنو

دهکده ییلاقی درازنو در فاصله 35 کیلومتری جنوب شهرستان کردکوی و در محدوده ملک سورم سرا ( بالاجاده ) واقع شده است.
این منطقه با داشتن چشم انداز های زیبا و مشرف به تمامی نقاط جلگه ای از جمله : کردکوی، گرگان، میانکاله، بندر ترکمن و سایر روستاها، طبیعت زیبا و برخورداری از آب و هوای مناسب نزدیک به کردکوی از مناطق جالب و منحصر بفردی است که هر ساله بر خیل عظیم بازدیدکنندگان آن افزوده می‌شود.

میل رادکان کردکوی

میل یا برج رادکان در 4 کیلومتری جنوب شرقی روستای رادکان و در 42 کیلومتری جنوب کردکوی و بر فراز تپه ای بنا شده که از موقعیت خاص طبیعی برخوردار است.
این اثر به دستور اسپهبد ابوجعفر از شاهزادگان طبرستان و از فرمانروایان آخر سلسله باوندی ساخته شده است. بر بالای این برج کتیبه ای به دو زبان پهلوی و کوفی دیده می‌شود که استفاده از خط پهلوی را حتی چهار قرن بعد از ورود مسلمانان به این منطقه نشان می‌دهد.

برج گنبد قابوس

برج قابوس یا میل که به آن گنبد قابوس نیز گفته می‌شود، يکي از بي‌نظيرترين يادمان‌هاي معماري ايران در دوره‌ی اسلامي از سده چهارم هجری است. این اثر که در شمال شهر «گنبد کاووس» و در ۳ کيلومتري بازمانده شهر قديم «جرجان» مرکز حکومت «آل زيار» قرار دارد، از نظر هنر معماري و تاريخي، يادگاري بس ارزنده از دوران آبادي و شوکت سرزمين «جرجان» و دودمان «آل زيار» است .
تاریخچه شهر گنبد کاووس :
گنبد کاووس شهری در استان گلستان است که در سرشماری سال 1390، جمعیت آن 145 هزار نفر بوده است. اکثر افراد این شهر را ترکمن ها و بلوچ ها تشکیل می‌دهند. برخی باستان شناسان پیشینه این شهر را تا 6 هزار سال عنوان کرده اند که نشان از قدمت و اهمیت این شهر می‌دهد.
آل بویه و آل زیار از اولین حکومت‌های مستقلی بودند که بعد از خلفای بنی‌عباس در حدود هزار سال پیش بر قسمتی از خاک ایران حکومت کردند‌. آن‌ها که خود مسلمان بودند پس از محکم شدن پایه‌های حکومت‌، مرکز حکومت خود را شهر جرجان قرار دادند‌. شهری که امروز در استان گلستان قرار دارد و مرکز دشت بزرگ ترکمن‌صحرا به حساب می‌آید‌. البته جرجان پیش از این‌ها هم به خاطر قرار داشتن بر سر راه جاده‌ی ابریشم‌، دارای اهمیت بالایی بوده است‌. جرجان مدتی بعد از حکومت آل بویه دچار زلزله‌ای سهمگین شد و تقریباً بیش‌تر شهر از بین رفت‌. تا سال‌های سال این شهر خالی از سکنه بود‌، یا حداکثر به اندازه‌ی چند روستا جمعیت داشت و یا در فصل کوچ چند روزی میزبان عشایر ترکمن بود‌.
سال 1305 هجری شمسی تولد دوباره‌ای برای شهر جرجان به حساب می‌آید‌. یکی از کارهایی که رضاشاه در دوره‌ی پادشاهی‌اش انجام داد‌، یک‌جا نشین کردن عشایر سراسر ایران بود‌. از جمله عشایر ایران که در آن زمان به دستور رضاشاه ساکن یک جا شدند‌، ترکمن‌ها بودند‌. او در قسمت شرقی شهر جرجان که اکنون جمعیت بسیار کمی نسبت به گذشته دارد‌، شهر جدیدی بنا کرد و مردم عشایر را در آن‌جا ساکن کرد‌. او نام شهر را نیز به پاس حاکم مقتدر آن و برج بزرگ و معروف شهر‌، از جرجان به گنبد قابوس تغییر داد‌. بعد به مرور زمان این نام بر سر زبان‌ها چرخید و چرخید تا این‌که امروز به گنبدکاووس مشهور است‌. نقشه‌ی اصلی شهر گنبد کاووس در آن زمان از سوی مهندسان شهرسازی آلمانی کشیده و اجرا شد‌. به خاطر همین بافت شهری گنبد کاووس امروز یکی از منظم‌ترین و حساب‌شده‌ترین بافت‌های شهری در ایران است و در آن خیابان‌ها و کوچه‌ها بسیار منظم ساخته شده‌اند‌. گنبد کاووس یکی از اولین شهرهای ایران است که در آن بلدیه یا شهرداری تأسیس شد‌.
این برج تنها اثر فاخر به جای مانده از شهر جرجان(گرگان) است، شهری که مرکز علم و هنر بوده و در حمله مغولان در قرن 14 و 15 میلادی به شدت آسیب دیده است. این بنا پیشرفت ریاضیات و علوم دیگر در مسلمانان آن سالها را به خوبی نشان می‌دهد.
سازنده بنا :
گفته شد که این برج مربوط به سده چهارم هجری قمری و دوران حکومت آل زیار است. طبق کتیبه خود بنا که به خط کوفی نگاشته شده و توسط کارشناسان ترجمه شده است، این میل باستانی در سال ۳۹۷ هجری قمری معادل ۳۷۵ هجری شمسی و در زمان سلطنت فردی به اسم شمس المعالی قابوس بن وشمگیر و در شهر جرجان (گنبد کاووس امروزی) بنا گردیده است. شهر جرجان پایتخت آل زیار در آن دوران بوده است .
«ابوالحسن قابوس بن وشمگیر بن زیار دیلمی» ملقب به «شمس‌المعالی»، پدربزرگِ شخصی بود که یکی از ماندگارترین کتاب‌های تاریخ ایران را نوشت (قابوس‌نامه)؛ و خودِ این شخص، یکی از ماندگارترین بناهای ایران را ساخت.
قابوس (لفظی که اعراب به‌جای «کاووس» به‌کار می‌بردند) پسر وشمگیر از امیران و مشهور ترین پادشاه آل زیار بود که به گفته «ياقوت حموي» هم جنگجويي بي‌همتا و هم اديبي فاضل بود.
برج قابوس برگرفته از نام اين حکمران ساخته شد. اما سرگذشت و شرح حال این پادشاه، کمی عجیب و متناقض است‌. در شرح حال او ذکر کرده‌اند که او مردي فاضل، هنرپرور، خطاط و نويسنده‌اي زبردست و متفکر بود که به زبان فارسي و عربي مطلب مي‌نگاشت. خطی نیکو داشته و شعر می‌گفته‌. او بعد از لیلی بن نعمان و اسفار بن شیرویه به حکومت رسید‌. او از سال 388 تا 403 هجری حکومت کرد و در دوره‌ی حکومت خود قلمرو زیاریان را گسترش داد‌. غیر از این‌که قابوس‌، هنرمند و شاعر بود‌، از دانشمندان نیز استقبال می‌کرد‌. طوری که مشهور است ابوریحان بیرونی مدتی را در دربار او زندگی می‌کرد و کتاب معروف «آثار الباقیه عن القرون الخالیه»‌ی خود را در دوران او نوشت و به قابوس هدیه کرد‌. این یک بیت شعر هم نمونه‌ای از شعرهایی است که قابوس سروده است :
« کار جهان سراسر آز است یا نیاز ... من پیش دل نیارم آز و نیاز را »
اما با وجود همه‌ی این‌ها، قابوس را فردی خشن و پادشاهی خونریز معرفی کرده‌اند‌. آورده‌اند که او بسیار سنگدل بود و به کوچک‌ترین شک و گناهی دستور قتل می‌داد‌. سرانجام نیز همین تندخویی و خون‌ریزی‌های بی‌شمار کار دستش داد و دامنش را گرفت‌. در سال 403 ه.ق. یعنی یک سال پس از پایان کار ساخت این برج، قابوس پرده‌دار مخصوص خود را که مردی بی‌آزار و محبوب لشکر بود‌، کشت‌. لشکریان به خاطر این کار او شورش کرده‌، او را به زندان انداختند و کشتند‌؛ اما قابوس بن وشمگیر پیش از مرگش یک یادگار بسیار مهم از خود به جای گذاشت‌. برج بزرگی که در زمان خودش بی‌نظیر بود و آن را ساخت تا پس از مرگش او را در آن‌جا دفن کنند ‌ .
ویژگی های بنا :
برج گنبد قابوس سال ۳۷۵ هجری شمسی ساخته شد و بر این اساس، حدود هزار سال است که مقام خود را، یعنی از بزرگترین برج های آجری دنیا و حتی به نظر برخی «بلندترین برج تمام‌آجری در کل جهان» حفظ کرده‌است. بنایی که اگر هنگام ظهر بخواهیم از نزدیک ارتفاعِ آن را ببینیم، خورشید چشممان را خواهد زد.
میل قابوس از نظر هنر معماری یکی از ارزنده ترین نمونه های معماری ایرانی است که بر بلندای تپه ای به ارتفاع ۱۵ متر ساخته شده است. سبک معماری آن شیوه رازی است که در مراحل آغازین این سبک قرار دارد و در حقیقت سبک معماری میل قابوس مرز بین خراسانی و رازی است. این گنبد از دو قسمت تشکیل شده است. یکی پایه، بدنه یا سازه‌ی برج و دیگری گنبد مخروطی آن. ارتفاع بنا به همراه پی و تپه ای که بر روی آن قرار دارد، حدود ۷۰ متر است. از این مقدار ۱۵ متر آن پایه میل است که فقط ۲ متر از آن بیرون از زمین قرار گرفته است و ۱۸ متر از آن متعلق به سرپوش مخروطی این گنبد است.
خود برج به شکل ساختمانی ده ضلعی ساخته شده و بر هر ضلع آن، برجستگی‌ای وجود دارد که شکل بنا را بسیار دیدنی کرده است. ورودیِ این بنا پنج متر عرض و بیش از ۵۵ متر ارتفاع دارد و گویا در زمان قدیم، سردابی در کف آن وجود داشته که اکنون آثارش باقی است.
قطر این بنا 9.6 متر است. بدنه مدور خارجی گنبد قابوس دارای 15 ترک (دندانه نود درجه) است (همانند ستاره ده پر) این تَرَک‌ها که در اطراف آن و به فواصل مساوی از یکدیگر قرار دارند، از پای‌بست بنا شروع و تا زیر سقف گنبدی ادامه می‌یابد و میان این تَرَک‌ها با کوهه‌ای آجری پر شده است (به جز درب ورودی.) رأس این تَرَک‌ها به اندازه یک مترو سی‌چهار سانتی متر از یکدیگر فاصله دارند.
از ارتفاع سی‌وهفت به بعد گنبد مخروطی قرار دارد.‌ این گنبد که با آجرهای مخصوص دنباله‌دار کفشکی ساخته شده است، دو پوسته است. گنبد درونی مانند گنبدهای خاکی به شکل نیم تخم‌مرغی و از آجر معمولی است و پوسته‌ی بیرونی با آجر دنباله دار، و ارتفاع این گنبد مخروطی 18 متر است. در بدنه‌ی شرقی روزنه‌ای تعبیه شده که ارتفاع آن یک متر و نود سانتیمتر است. عرض روزنه در قسمت بالا 73 و در وسط 75 و در پایین 80 است.
دو ردیف کتیبه کوفی بصورت کمربندوار بدنه را آرایش کرده است که یک ردیف آن در 8 متری پای آن و دیگری بالا در زیر گنبد مخروطی قرار دارند. نوع نوشته کوفی کتیبه‌ها ساده و آجری است. حروف آن آرایش ندارند و بر جسته و خوانا می‌باشند و حاشیه‌ی دور آنها قاب مستطیلی شکلی است از آجر. قابوس بن وشمگیر به زبان عربی علاقه‌ای خاص داشت و بدین سبب کتیبه‌های این بنا به زبان عربی و خط کوفی نگاشته شده است.
متن کتیبه ها :
بسم الله الرحمن الرحیم
هذا القصر العالی
الامیر شمس‌المعالی
الامیر ابن الامیر
قابوس بن وشمگیر
امر ببنائه فی حیاته
سنة سبع و تسعین
و ثلثمائة قمریة
و سنة خمس و سبعین
و ثلثمائة شمسیة
ترجمه:
به نام خداوند بخشندهٔ مهربان
این است کاخی باشکوه
برای امیر شمس المعالی
فرمانروا پسر فرمانروا
کاووس پسر وُشمگیر
فرمان داد به ساخت آن در دوران زندگی‌اش
سال سیصد و نود
و هفت هجری قمری
و سال سیصد و هفتاد
و پنج خورشیدی
همچنین علاقمندان به تاریخ هنرِ خالصِ ایرانی، می‌توانند بر ورودیِ این برج، نمونه‌هایی از مقرنس‌کاری را ببینند که از اولین نمونه‌های مقرنسِ تاریخِ ایران است.
هدف از ساخت بنا :
پیرامون هدف از ساخت این برج، نظریه های گوناگونی مطرح است. یکی از این نظریه ها این است که این بنا آرامگاه قابوس ابن وشمگیر است. البته در کاوش های باستان شناسی این بنا هیچگونه جنازه ای پیدا نشده است. گویی قابوس به یکی از منجمان مشهور آن زمان دستور ساخت رصدخانه ای را داده بوده است، به همین خاطر از نظر برخی صاحب نظران این بنا همان رضد خانه مورد نظر است. از دیگر نظر ها درباره این بنا می‌توان ساخت نمادی برای شهر جرجان و یا نمادی برای عظمت سلطنت قابوس را نام برد. همچنین با توجه به ارتفاع زياد بنا اين توجيه که ساختمان مذکور به منظور نشانه و نماد شهر جرجان و راهنماي مسافران در دشت گرگان باشد در ذهن قوت مي يابد.
بازدید از این بنا، در هوای خوش و چهارفصل استان گلستان، تجربه‌ای است که به بارها آزمودن می‌ارزد و محال است گردشگران علاقمند به فرهنگ و تاریخ و تفریح و تفرج، آن را تا آخر عمر از یاد ببرند.